Su Eve Nasıl Ulaşır?
Özellikle büyük şehirlerde alışık olduğumuz şeylerden birisi de suyun evlerimizin içinde olmasıdır. Mutfakta, tuvalette, banyoda, el yıkama lavabosu v.b. Peki bu suyun evlerimize nasıl geldiğiniz hiç düşündünüz mü? Yani kullandığımız bu su evimize gelene kadar hangi aşamalardan geçiyor hiç düşündük mü? İşte vlerimize kadar gelen suyun yolculuk macerası…
Evlerimize gelen su 5 aşamadan geçiyor. Öncelikle su kaynağının tespit edilmesi gerekmektedir. Kaynak tespitinden sonra bu su kaynağını koruma altına almak gerekir. Ardından bir arıtma ünitesi kurulmalıdır. Artıma ünitesinde uygun hale getirilen su aynı şekilde iletilmelidir. En son olarak da uygun şartlarda depolamak.
Kaynak Tespiti
Bir yerleşim biriminin su ihtiyacı için seçilen kaynağın ihtiyacı karşılayacak yüksek debiye sahip olması gerekir. Artan nüfusa paralel olarak su ihtiyacı da artmış mevcut su kaynakları yetmez duruma gelmiştir. Ancak özellikle büyük kentler için yeteri kapasitede su kaynağı bulmak neredeyse imkansız hale gelmiş ve bu nedenle kaynağı beslemek amacıyla birden fazla kaynağın birleştirilmesi yoluna gidilmiştir.
Su Kaynağının Korunması
Kaynağın tespitinden sonra ikinci aşamayı kaynak bölgesinin korunması oluşturur. İnsan ve diğer canlıların giremeyeceği şekilde kaynağın büyüklüğüne göre koruma alanı belirlenip etrafı çevrilmelidir. Hatta bunun için mutlaka güvenlik görevlisi bulundurulmalıdır. Kaynağın yakınında kirliliğe neden olabilecek kanalizasyon,çöp alanı,kimyasal tesisler ve mezarlık gibi kirletici unsurlar olmamalıdır. Yağmur suları ile birlikte kaynağa karışması muhtemel endüstriyel atıklar,kentsel atıklar,tarımsal atıklar, spetik tank atıkları ve kentsel yüzeysel akıntılar gibi dış kirletici unsurlar için gerekli gerekli tedbirler mutlaka alınmalıdır.
Arıtma Ünitesi
Suyun kirleticilerinden arındırılması,halk sağlığını tehlikeye düşürebilecek sonuçların engellenebilmesi açısından önem taşımaktadır. Özünde temiz olan bir su kaynağının dış etkilerle kirlenmesi büyük olasılıktır. Bu nedenle tüketime verilecek su arıtıma tabi tutulmalıdır. Arıtım renk ve kokunun giderilmesi,suda asılı halde bulunan organik maddelerin alınması amacıyla suyun kum ve çakıl havuzlarından geçirilerek filtre edilmesiyle basit olarak yapılabilir. Ancak tam anlamıyla bir arıtım için suyun aşağıda belirtilen aşamalardan geçmesi gerekir.
Aşama olarak sıralamak gerekirse;
- Doğal su
- Koagüle edici madde
- Ön çöktürme havuz veya tankları
- Koagülasyon havuzları
- Havalandırma
- Hızlı karıştırıcı havuz ve flokülasyon
- Sedimantasyon
- Klorlama
- Filtreler
- Süzülen suyun depolanması
- Klorlama
- Pompa ve dağıtım
İçme ve kullanma suları için arıtım tesislerinin kurulması yeterli değildir. Bu tesislerin sürekli etkin çalışır durumda tutulması,bakım ve onarımının düzenli olarak yapılması gerekir. Arıtım sonucu havuzlar ve diğer ünitelerde biriken çamur ve kum gibi çökelen maddeler alınmalıdır. Önemli bir nokta da suyun arıtım öncesi ve sonrasında kimyasal ve bakteriyolojik açıdan analizlerinin yapılması gerekir.
İsale Hattı
Kaynağından alınan suyun uygun tekniklerle depoya ulaştırılması işlemidir. Arıtıma tabi olan su ne kadar özenle kirlilikten arındırılırsa arındırılsın suyun kirlenmesine neden olabilecek depolama,taşıma ve kullanma kurallarına uyulmadıkça su kolay kirlenir. İsale hattının yapımında güvenilir malzeme kullanılmaması,geçeceği hattın iyi seçilmemesi sonucu oluşacak arızalar ve bunlara bağlı olarak suya kirletici unsurun karışması kaçınılmaz olacaktır. Olası arızalara karşı suyun kirlenmemesi için isale hattı, çöp alanları,kanalizasyon şebekesi ve sanayi kuruluşları gibi kirletici unsurların uzağından geçirilmelidir.
Depolama
Tüm işlemlerden geçirilen suyun en son toplandığı ve dezenfeksiyonun yapılarak dağıtımının yapıldığı yerdir. Depo dış ortamdan etkilenmeyecek şekilde muhafazalı ve kapasiteye uygun yapılmalıdır. Yerleşim yerinin her köşesine su basıncı yapabilecek yüksek bir tepede olması gerekir. İçerisinde bulunan suyun havalandırılması için havalandırma bacası konulmalıdır. Depoya gelen su arıtım ünitesi,isale hattı ve depodan kaynaklanabilecek kirliliğe karşı dezenfeksiyon işlemine tabi tutulur. Deponun belirli periyotlarla temizliğinin yapılması gerekir.