Hayvan Nedir? Hayvanlar Kaça Ayrılır? Omurgalı ve Omurgasız Hayvanlara Örnekler

Hayvan Ne Demektir?

Hayvan kelimesi genel bir ifadedir. İnsanlar gibi hareket edebilen ve nefes alıp verebilen canlılara verilen ortak isimdir.  Hayvanlar alemi, genel olarak çevresindekilerle uyum içinde yaşayan ve diğer canlılar ile beslenerek yaşamını sürdüren çok hücreli canlılar alemidir. Dünya üzerinde 1.500.000 yaşayan hayvan çeşidi saptanmıştır. Ama bu sayının 20 milyon ve 50 milyon olduğunu savunan araştırmacılarda bulunmakta.

Hayvanların Karakteristik Özellikleri

Hayvanları diğer canlılardan ayıran birçok karakteristik farklar vardır. Hayvanlar ökaryotiktir ve çoğunlukla çok hücrelidirler. Bu onları bakteriler ve protozoalardan ayırır. Heterotrof (dışbeslenen), kendi besinlerini üretememeleri onları bitkiler ve alglerden ayırır. Sert bir hücre duvarlarının olmayışı da onları bitkiler, algler ve mantarlardan ayırır. Hayvanlar bazı hayat evreleri hariç hareketlidirler. Birçok hayvan türü embriyo evresinde Blastula evresinden geçer ki bu hayvanlara özgü bir evredir.

Hayvanların Üremeleri ve Gelişmeleri

Hemen hemen tüm hayvanlar çiftleşerek ürerler. Yetişkinler diploid ya da polidiploidtir. Herbirinin kendine has üreme hücresi vardır. Birçok hayvan çiftleşerek üremeye yatkındır. Bir çok hayvan güneş ışığı enerjisini dolaylı yollardan kullanarak gelişir, büyür. Hayvanların aksine bitkiler bu ışığı [Fotosentez] ile doğrudan basit şekerler üretmek için kullanır. Bitkiler, havadan aldığı karbon dioksit (CO₂) ve topraktan aldığı su (H₂O) moleküllerini ışık enerjisini kullanarak kimsayal bir reaksiyon sonucu Glikoz şekeri (C₆H₁₂O₆) dönüştürür ve son olarak açığa Oksijen çıkar (O₂). Elde edilen bu şeker daha sonra bitkinin büyümesi için kullanılır. Hayvanlar bu bitkileri yediklerinde ya da bu bitkileri yiyen hayvanları yediklerinde bitkilerin içinde bulunan şekeri almış olurlar. Hayvanların üç üreme şekli vardır:

• İç üreme ve iç gelişme: Bu üreme ve gelişme şekli spermin yumurtaya girerek döllenmesi sonucu ve embiriyonun anne karnında gelişmesiyle oluşur. Memelilerde görülür.
• İç üreme ve dış gelişme: Bu üreme ve gelişme şekli spermin yumurtaya girerek döllenip yumurtayla birlikte embiriyonun dışarı çıkarak dışarda gelişmesi sonucu oluşur. Kurbağalar ve balıklar hariç yumurtayla çoğalan hayvanlarda görülür.
• Dış üreme ve dış gelişme: Annenin döllenmemiş yumurtayı bırakarak sonra babanın o yumurtaları dölleyerek embriyonun oluşup dışarda gelişmesiyle oluşur. Kurbağalarda ve balıklarda görülür.

Basit Bir Şekilde Hayvanların Sınıflandırılması

• Agnotozoa – Basit hayvanlar

• Omurgasızlar

• Parazoa – Gerçek dokusu olmayanlar; Placozoa, Porifera – Süngerler

• Eumetazoa – Gerçek dokusu olanlar; Radiata – Radial simetrili canlılar, Bilateria – Bilateral simetrili canlılar

• Omurgalılar

• Acrania – Kafatassızlar; Hemichordata – Yarı sırtipliler, Urochordata (Tunicata) – Tulumlular, Cephalochordata – Başı kordalılar

• Craniata – Gerçek kafataslılar; Agnatha – Çenesizler, Gnathostomata – Gerçek çeneliler, Pisces – Balıklar, Tetrapoda – Dört üyeliler, Amphibia – İki yaşamlılar, Reptilia – Sürüngenler, Aves – Kuşlar, Mammalia – Memeliler

Omurgalı Hayvanlara Örnekler

Omurgalılar:Vücutlarının sırt tarafında bir sinir kordonu bulunur.İç iskelet eklemlidir. İskelete bağlı kaslar hareketi sağlar.Hepsinde beyin ve beyini koruyan kafatası vardır.Dolaşım sistemleri kapalıdır.Holozoik olarak beslenirler.Çoğu ayrı eşeylidir.Balıklar, kuşlar, kurbağalar, sürüngenler ve memeliler olmak üzere beş sınıfa ayrılırlar.

1 – Balıklar

Vicutları pullarla örtülüdür.İç iskelet kemikten ya da kıkırdaktan oluşmuştur.Solungaç solunumu yaparlar.Kalpleri iki odacıklıdır. Kalplerinde sürekli kirli kan bulunur.Vücutlarında temiz kan dolaşır.Soğuk kanlı hayvanlardır. Boşaltım organları mezonefros tipi böbreklerdir.Boşaltım maddelerinin, üreme hücrelerinin ve sindirim artıklarının toplandığı kloak denilen yapıya sahiptirler. Örnek:köpek balığı, alabalık, sazan.

2 – Kuşlar

Akciğer solunumu yaparlar.Kalpleri dört odacıklıdır.Kalbin sol karıncığından çıkan aort sağa kıvrılarak dallanır. Sıcakkanlıdırlar.Boşaltım organı metanefroz tipi böbreklerdir, vücut tüylerle kaplıdır.Tüysüz olan bölgeler pullarla örtülüdür. Kloaklıdırlar. Dişleri yoktur.Örnek:martı, bülbül, tavuk, ördek, deve kuşu.

3 – Kurbağalar

Lavralar solungaç solunumu, erginleri akciğer ve deri solunumu yaparlar.Kalpleri üç odacıklıdır.Vücutlarında karışık kan dolaşır.Soğukkanlıdırlar.Azotlu dolaşım maddesi amonyaktır.Boşaltım organı mezonefroz tipi böceklerdir.Kloak lıdır.Derilerinin mukus salgısı olan mukus, deriyi kaygan tutar.Örnek:semender, kuyruklu kurbağa, su kurbağası.

4 – Sürüngenler

Akciğer solunumu yaparlar.Kalpleri üç odacıklıdır
(timsah hariç).Soğukkanlıdırlar.Erginlerinin boşaltım organları metanefroz tipi böbreklerdir.kloak lıdırlar.Dişilerde yumurta kanalının bir bölümü yumurta akı, diğer bölümü yumurta kabuğu yapacak şekilde özelleşmiştir.Vücut keratinle kaplı olduğundan kurudur. Örnek:yılan, timsah, kaplumbağa, kertenkele.

5 – Memeliler

Akciğer solunumu yaparlar. Kalpleri dört odacıklıdır. Kalbin sol karıncığından çıkan aort sola kıvrılarak dallanır.

Omurgasız Hayvanlara Örnekler

1 – Süngerler

Yapısını oluşturan hücreler arasında iş bölümü vardır.Hücresel farklılaşma görülmesine karşın hücrelerde doku oluşturmak için iş bölümü yoktur.

2 – Sölenterler

Bu şube üyeleri oyu bir kese gibi düzenlenmiş tek açıklı sindirim boşluklarına sahiptirler.Örnek:deniz anası, hidra, mercanlar.

3 – Yassı solucanlar

Sinir ve üreme sistemlerine sahiptirler.Örnek:
tenya, planoria.

4 – Yuvarlak solucanlar

Bitki ve hayvanlarda parazit yaşarlar.Örnek:
bağırsak solucanı.

5 – Böcekler

Vücutlarının tamamı epidermisin salgıladığı kitin ile kaplıdır.Trache solunumu yaparlar.