Tarihte Bugün – 5 Haziran

5 Haziran Günü Tarihte İz Bırakanlar

5 Haziran günü İspanyol şair Federico Garcia Lorca ve Türk artist, tiyatrocu ve sinema oyuncusu Haluk Bilginer gibi dünyaca ünlü şairler ve tiyatro ve sinema oyuncuları dünyaya gelmiştir. Ayrıca 5 Haziran günü Türk ressam Fikret Adil ve Felsefeci ve sosyolog Hilmi Ziya Ülken gibi dünyaca ünlü ressamlar ve sosyologlarda vefat etmiştir. Tüm bunlarla beraber yine 5 Haziran günü ilk defa balonla uçuş gerçekleştirilmesi ve Sivas Çimento Fabrikasının üretime başlaması gibi tarihte iz bırakan önemli olaylarda gerçekleşmiştir.

5 Haziran Günü Meydana Gelen Doğumlar

• 5 Haziran 1723 – Ekonomist Adam Smith
• 5 Haziran 1878 – Meksikalı devrimci Panço Villa
• 5 Haziran 1882 – Rus bestekar İgor Stravinski
• 5 Haziran 1883 – Ekonomist John Maynard Keynes
• 5 Haziran 1899 – İspanyol şair Federico Garcia Lorca
• 5 Haziran 1954 – Türk artist, tiyatrocu ve sinema oyuncusu Haluk Bilginer

• 5 Haziran 1981 – Türk futbolcu Serhat Akın
• 5 Haziran 1982 – Boşnak futbolcu Zvjezdan Misimović
• 5 Haziran 1992 – Avustralyalı yüzücü Emily Seebohm
• 5 Haziran 1985 – Türk şarkıcı Yusuf Güney

5 Haziran Günü Meydana Gelen Ölümler

• 5 Haziran 1816 – İtalyan besteci Giovanni Paisiello
• 5 Haziran 1826 – Alman besteci Carl Maria von Weber
• 5 Haziran 1900 – ABD’li yazar Stephen Crane
• 5 Haziran 1910 – ABD’li öykü yazarı O. Henry
• 5 Haziran 1921 – Fransız oyun yazarı Georges Feydeau
• 5 Haziran 1971 – Türk sinema ve tiyatro sanatçısı Cahit Irgat
• 5 Haziran 1973 – Türk ressam Fikret Adil
• 5 Haziran 1974 – Felsefeci ve sosyolog Hilmi Ziya Ülken
• 5 Haziran 2004 – ABD’nin 40. başkanı Ronald Reagan
• 5 Haziran 2011 – ABD’li strateji uzmanı, tarih ve jeopolitik doktoru ve ABD emekli devlet görevlisi Paul Henze

5 Haziran Günü Meydana Gelen Olaylar

• 5 Haziran 1783 – İlk defa balonla uçuş gerçekleştirildi.
• 5 Haziran 1851 – Amerikalı yazar Harriet Beecher Stowe’un kölelik karşıtı romanı Tom Amca’nın Kulübesi (Life Among the Lowly) bir gazetede tefrika edilmeye başlandı.
• 5 Haziran 1923 – Şile’de Rum Değirmenlik Mahallesinde çıkan yangında yaklaşık 550 Rum (çoğu terkedilmiş), 200 İslam hanesi, 100 dükkân, 1 cami, 2 kilise ve bazı resmi binalar yandı.
• 5 Haziran 1924 – Ali Haydar Bey (Yuluğ) Ankara şehreminliğine atandı.
• 5 Haziran 1924 – Silifke’de cumhuriyet aleyhine vaaz verdiği için Hoca Askerî idama mahkûm edildi.
• 5 Haziran 1926 – Birleşik Krallık, Irak ve Türkiye arasında yapılan görüşmeler sonunda Musul Sorunu çözüme kavuşturuldu.
• 5 Haziran 1936 – “Maliye Bakanlığı Kuruluş Kanunu” çıkarıldı.
• 5 Haziran 1941 – Ankara’da I. Coğrafya Kongresi toplandı.
• 5 Haziran 1943 – Sivas Çimento Fabrikası üretime başladı. Fabrikada yılda 90 bin ton çimento üretileceği açıklandı.
• 5 Haziran 1946 – Tek dereceli milletvekili seçim kanunu kabul edildi. Sınıf esasına dayalı parti kurmaya izin vermek amacıyla Cemiyetler Kanunu’nda değişiklikler yapıldı.
• 5 Haziran 1947 – Marshall Planı: Harvard Üniversitesi’nde verdiği bir konuşmada, Amerika Birleşik Devletleri devlet bakanı George Marshall, savaş sonrası Avrupa’ya destek için çağrıda bulundu.
• 5 Haziran 1953 – Adapazarı Şeker Fabrikası kuruldu. Fabrikanın bölgede üretilen pancarı işleyerek şeker üreteceği açıklandı.
• 5 Haziran 1956 – Elvis Presley yeni şarkısı “Hound Dog” u televizyonda The Milton Berle Show’da tanıttı, Show sırasında yaptığı kışkırtıcı kalça hareketleri o devirde seyirciler tarafından müstehçen bulundu.
• 5 Haziran 1957 – Gülhane Askerî Tıp Akademisi teşkilatlandırıldı.
• 5 Haziran 1963 – İngiltere Savaş Bakanı John Profumo karıştığı bir seks skandalı yüzünden görevinden istifa etmek zorunda kaldı. (Profumo Skandalı)
• 5 Haziran 1964 – İnönü, Türkiye’nin Kıbrıs’a müdahale etmemesini ihtar eden ünlü Johnson Mektubu’nu aldı.
• 5 Haziran 1966 – 52 sandalyelik Kısmi Senato seçimleri yapıldı.
• 5 Haziran 1967 – İsrail ile Arap ülkeleri arasında; tarihe “Altı Gün Savaşı” diye geçen çatışmalar başladı. Çatışmalar sonrasında, kendi topraklarından daha fazla toprak elde eden İsrail, Gazze Şeridi’ni, Beytüllahim ve Hebron kentlerini, Batı Şeria’yı ve Golan Tepeleri’ni ele geçirdi.
• 5 Haziran 1975 – Süveyş Kanalı, Altı Gün Savaşı’ndan sonra ilk defa gemi trafiğine açıldı.
• 5 Haziran 1976 – ABD’de Idaho eyaletinde bulunan Teton Barajı çöktü.
• 5 Haziran 1977 – Ev kullanımına uygun ilk pratik kişisel bilgisayar olan Apple II satışa sunuldu.
• 5 Haziran 1981 – Genel ahlak kurallarını bozduğu gerekçesiyle eşcinsellerin sahneye çıkması başta İstanbul olmak üzere bazı valiliklerce yasaklandı.
• 5 Haziran 1981 – ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri’nin yayımladığı haftalık bir tıbbi dergide, Kalifornia’nın Los Angeles şehrinde 5 kişide, sadece bağışıklık sistemleri zayıflamış hastalarda görülen zatürreenin az rastlanan bir formuna rastlandığı bildirildi. Bu hastalar ilk onaylanmış AIDS vak’aları olarak tarihe geçtiler.
• 5 Haziran 2009 – Galatasaray S.K teknik direktörlük görevine ünlü Hollandalı teknik adam Frank Rijkaard’ı getirdi.
• 5 Haziran 2011 – SBS 7. sınıflar için 3. kez yapıldı.

5 Haziran İçin Önemli Günler

• 5 Haziran Dünya Çevre Günü