Tarihte Bugün – 3 Mart

3 Mart günü ABD’li şarkıcı Stacie Orrico, Türk futbolcu Mehmet Topal ve Türk halterci Sibel Özkan gibi dünyaca ünlü sanatçı, senarist, besteci, oyuncu dünyaya gelmiştir. Ayrıca 3 Mart günü Türk ses sanatçısı Müslüm Gürses ve Polonya asıllı ABD’li tıp araştırmacısı Albert Sabin gibi dünyaca ünlü sanatçı, senarist, besteci, oyuncularda vefat etmiştir. Tüm bunlarla beraber yine 3 Mart günü Futbolda penaltı atışı kuralının getirilmesi ve Beşiktaş JK’nın kurulması gibi tarihte iz bırakan önemli olaylarda gerçekleşmiştir.

3 Mart Günü Meydana Gelen Doğumlar

• 3 Mart 1455 – Portekiz kralı II. John
• 3 Mart 1520 – Hırvat Protestan reformcu Matthias Flacius
• 3 Mart 1583 – İngiliz diplomat, şair ve filozof Edward Herbert
• 3 Mart 1589 – Hollandalı teolog Gisbertus Voetius
• 3 Mart 1606 – İngiliz şair Edmund Waller
• 3 Mart 1652 – İngiliz oyun yazarı Thomas Otway
• 3 Mart 1800 – Alman jeolog Heinrich Georg Bronn
• 3 Mart 1805 – İsviçreli politikacı Jonas Furrer
• 3 Mart 1831 – ABD’li mucit ve sanayici George Pullman
• 3 Mart 1839 – Hintli sanayici Jamshedji Tata
• 3 Mart 1845 – Alman matematikçi Georg Cantor
• 3 Mart 1847 – İskoç mucit Alexander Graham Bell
• 3 Mart 1863 – Galli yazar Arthur Machen
• 3 Mart 1868 – Fransız filozof Alain
• 3 Mart 1871 – Fransız bisikletçi Maurice Garin
• 3 Mart 1873 – ABD’li işçi sendikası lideri William Green
• 3 Mart 1883 – Çek fotoğrafçı František Drtikol
• 3 Mart 1890 – Kanadalı doktor ve hayırsever Norman Bethune
• 3 Mart 1893 – ABD’li seramik sanatçısı Beatrice Wood
• 3 Mart 1895 – Norveçli ekonomist Ragnar Anton Kittil Frisch
• 3 Mart 1895 – ABD’li asker, NATO Baş Kumandanı Matthew Ridgway
• 3 Mart 1911 – ABD’li oyuncu Jean Harlow
• 3 Mart 1924 – Alman futbolcu Ottmar Walter
• 3 Mart 1926 – İsviçreli şarkıcı Lys Assia
• 3 Mart 1930 – Rumen politikacı, devlet başkanı Ion Iliescu
• 3 Mart 1933 – ABD’li moda yöneticisi Lee Radziwill
• 3 Mart 1937 – ABD’li oyuncu Bobby Driscoll
• 3 Mart 1938 – İtalyan çizgi film animatörü Bruno Bozzetto
• 3 Mart 1953 – Brezilyalı futbolcu Zico
• 3 Mart 1956 – Polonyalı futbolcu Zbigniew Boniek
• 3 Mart 1958 – İngiliz oyuncu Miranda Richardson
• 3 Mart 1959 – ABD’li radyo programcısı Ira Glass
• 3 Mart 1961 – İngiliz yarışçı Perry McCarthy
• 3 Mart 1962 – ABD’li atlet Jackie Joyner-Kersee
• 3 Mart 1962 – ABD’li Amerikan futbolu oyuncusu Herschel Walker
• 3 Mart 1963 – İspanyol koşucu Martín Fiz
• 3 Mart 1972 – Alman oyuncu Christian Oliver
• 3 Mart 1977 – İrlandalı şarkıcı, Boyzone üyesi Ronan Keating
• 3 Mart 1982 – ABD’li oyuncu Jessica Biel
• 3 Mart 1983 – Meksikalı şarkıcı Maite Perroni
• 3 Mart 1986 – ABD’li şarkıcı Stacie Orrico
• 3 Mart 1986 – Türk futbolcu Mehmet Topal
• 3 Mart 1988 – Türk halterci Sibel Özkan

3 Mart Günü Meydana Gelen Ölümler

• 3 Mart 1111 – Antakya prensi I. Bohemund
• 3 Mart 1239 – Kiev prensi III. Vladimir Rurikovich
• 3 Mart 1459 – Katalan şair Ausiàs March
• 3 Mart 1703 – İngiliz bilim adamı Robert Hooke
• 3 Mart 1706 – Alman besteci Johann Pachelbel
• 3 Mart 1707 – Altıncı Babür şahı Alemgir Şah I
• 3 Mart 1717 – Fransız Protestan rahip Pierre Allix
• 3 Mart 1744 – Fransız hukukçu Jean Barbeyrac
• 3 Mart 1765 – İngiliz arkeolog William Stukeley
• 3 Mart 1768 – İtalyan besteci Nicola Porpora
• 3 Mart 1792 – İskoç mimar Robert Adam
• 3 Mart 1850 – ABD’li dini lider Oliver Cowdery
• 3 Mart 1894 – ABD’li beyzbolcu Ned Williamson
• 3 Mart 1927 – Rus yazar Mikhail Artsybashev
• 3 Mart 1927 – Galli motor yarışçısı J.G. Parry-Thomas
• 3 Mart 1932 – Alman besteci Eugen d’Albert
• 3 Mart 1937 – Kaybolan ABD’li pilot Amelia Earhart
• 3 Mart 1959 – ABD’li aktör, komedyen Lou Costello
• 3 Mart 1980 – Türk politikacı, Hatay Devleti Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen
• 3 Mart 1982 – Fransız yazar Georges Perec
• 3 Mart 1983 – Çizgi roman Tenten’in çizeri Georges Remi Hergé
• 3 Mart 1983 – Avusturyalı yazar Arthur Koestler
• 3 Mart 1986 – Türk politikacı Osman Kibar
• 3 Mart 1987 – ABD’li oyuncu, şarkıcı ve komedyen Danny Kaye
• 3 Mart 1993 – Flamenco gitaristi Carlos Montoya
• 3 Mart 1993 – Polonya asıllı ABD’li tıp araştırmacısı Albert Sabin
• 3 Mart 1994 – Türk ressam Cihat Burak
• 3 Mart 1995 – ABD’li dini lider Howard W. Hunter
• 3 Mart 1995 – Türk şair ve ressam Mustafa Irgat
• 3 Mart 1996 – Fransız yazar Marguerite Duras
• 3 Mart 2003 – Alman sinema oyuncusu Horst Buchholz
• 3 Mart 2005 – Hollandalı futbolcu ve teknik direktör Rinus Michels
• 3 Mart 2006 – Türk oyuncu Tunç Yalman
• 3 Mart 2008 – İtalyan opera sanatçısı, tenor Giuseppe Di Stefano
• 3 Mart 2009 – Türk şair Yusuf Hayaloğlu
• 3 Mart 2011 – Resim ve seramik sanatçısı Ümran Baradan
• 3 Mart 2013 – Türk ses sanatçısı Müslüm Gürses

3 Mart Günü Meydana Gelen Olaylar

• 3 Mart 1845 – Florida, ABD’nin 27. eyaleti oldu.
• 3 Mart 1861 – Rus Çarlığı’ında köylüyü toprağa bağlayan serflik kaldırıldı.II. Aleksandr (Rusya)’ın çıkardığı yasa, 23 milyon kişiyi(nüfusun üçte biri) özgürlüğüne kavuştu.
• 3 Mart 1865 – HSBC’nin kuruluşu (Hongkong and Shanghai Banking Corporation).
• 3 Mart 1875 – Kapalı alanda ilk buz hokeyi, Montreal’de oynandı.
• 3 Mart 1875 – Georges Bizet’nin Carmen Operası Paris’te Opéra Comique’te ilk kez perdelerini açtı.
• 3 Mart 1878 – Osmanlı devleti ile Rusya arasında Ayastefanos Antlaşması imzalandı. Bulgaristan özerkliğini ilan etti.
• 3 Mart 1883 – Mektebi Sanayii Nefise (Güzel Sanatlar Akademisi) öğretime açıldı.
• 3 Mart 1891 – Futbolda penaltı atışı kuralı getirildi.
• 3 Mart 1903 – Beşiktaş JK, kuruldu.
• 3 Mart 1915 – İleride NASA adını alacak olak NACA (National Advisory Committee for Aeronautics) kuruldu.
• 3 Mart 1918 – Erzurum ilinin Aşkale ilçesi Ermeni işgalinden kurtuldu.
• 3 Mart 1923 – Bölgedeki denetimini kaybetmek istemeyen İngilizler, Güneyli Kürtlere saldırdılar. İngiliz hava kuvvetlerinin başlattığı saldırılarda Kürt köyleri bombalandı ve 10,000 kişi hayatını kaybetti. Yaşanan bu olay üzerine Berzenci hareketi 1924 yılında yenildi
• 3 Mart 1923 – Time dergisinin ilk sayısı yayımlandı.
• 3 Mart 1924 – Halifeliğin kaldırılması ve Osmanlı hanedanı mensuplarının yurtdışına çıkarılmasına ilişkin yasa kabul edildi, Tevhid-i Tedrisat Kanunu çıkarıldı. Şer’iye ve Evkaf ve Genelkurmay bakanlıkları kaldırıldı. Diyanet İşleri Başkanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruldu. Genelkurmay Başkanlığı oluşturuldu ve hükümetten ayrıldı.
• 3 Mart 1925 – Şeyh Said ayaklanmasının büyümesini önlemek için, Takrir-i Sükun Kanunu kabul edildi; İstiklal Mahkemeleri kuruldu.
• 3 Mart 1931 – İstanbul’da toplanan Berberler Kongresi’nde berber dükkânlarının cuma günleri tatil edilmesi kararlaştırıldı.
• 3 Mart 1938 – Suudi Arabistan’da petrol bulundu.
• 3 Mart 1942 – Türk Ressamlar Cemiyeti İstanbul’da kuruldu. Güzel Sanatlar Birliği’nden İbrahim Çallı, D Grubu’ndan Halil Dikmen, Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliği’nden Mahmut Cuda ve bağımsız sanatçılardan Hamit Görele tarafından kurulan cemiyet büyük ilgi gördü ve daha kuruluş evresinde üye sayısı 70’e ulaştı.
• 3 Mart 1949 – Atina’da sahnelenen Madame Butterfly temsilinde başrolü oynayan soprano Ayhan Alnar büyük başarı kazandı. Yunanlı seyirciler temsil bitiminde Ayhan Alnar’ı ayakta alkışladılar.
• 3 Mart 1950 – Alaska, ABD’nin 49. eyaleti oldu.
• 3 Mart 1952 – Erzurum’un Pasinler İlçesi’nde meydana gelen Richter ölçeğiyle 5,6 şiddetindeki deprem can ve mal kaybına yol açtı.133 kişi öldü, 262 kişi yaralandı.
• 3 Mart 1952 – İslam Demokrat Partisi mahkeme kararıyla kapatıldı. Genel Başkan Cevat Rifat Atilhan ve 15 kurucu üye hakkında soruşturma açıldı.
• 3 Mart 1954 – İstanbul Belediyesi ile Hazine arasında ihtilaf konusu olan Çırağan Sarayı, bir kanunla İstanbul Belediyesi’ne devredildi. Çırağan Sarayı enkazı, 1955 yılı sonuna kadar otel haline getirilecek.
• 3 Mart 1962 – Anayasa ve demokratik nizama karşı fiil ve davranışları önlemek amacıyla hazırlanan “Tedbirler Kanunu” Millet Meclisi’nde kabul edildi.
• 3 Mart 1955 – Elvis Presley ilk kez televizyonda göründü.
• 3 Mart 1957 – Corry Brokken 2. Eurovision Şarkı Yarışması’nı “Net Als Toen” (Önceki Gibi) şarkısıyla kazandı.
• 3 Mart 1965 – Suat Hayri Ürgüplü hükümeti, 231 kabul, 200 ret ve Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun verdiği 1 çekimser oy ile güvenoyu aldı.
• 3 Mart 1966 – İngiliz havayollarına ait Boeing 707 tipi bir yolcu uçağı Fuji dağında düştü: 124 kişi öldü.
• 3 Mart 1969 – NASA, Apollo 9 uzay aracını fırlattı.
• 3 Mart 1969 – Sirhan Sirhan, Robert F. Kennedy’yi öldürdüğünü mahkemede itiraf etti.
• 3 Mart 1971 – Ankara’da 300 subaya hitaben bir konuşma yapan Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç, “Gereken, gerektiği zaman yapılacaktır” dedi.
• 3 Mart 1973 – Milli Güven Partisi, Cumhuriyetçi Parti ve bağımsızlar Cumhuriyetçi Güven Partisi’ni kurdular. Turhan Feyzioğlu genel başkan seçildi.
• 3 Mart 1974 – Türk Hava Yolları’nın DC-10 tipi ‘Ankara’ yolcu uçağı, Paris’te Orly Havaalanı yakınlarında düştü. Bu tarihe kadar dünya sivil havacılık tarihinde gerçekleşen en büyük kazada 346 kişi öldü.Bkn: Türk Hava Yolları Uçuş 981
• 3 Mart 1977 – Gazeteci, yazar Zekeriya Sertel, 25 yıl aradan sonra 1977’de Türkiye’ye geldi. Uluslararası Gazete Sahipleri Federasyonu’nun cumhurbaşkanına ve başbakana gönderdikleri mektuplar olımlu sonuç verdi. Danıştay kararıyla Zekeriya Sertel 1952 yılında ayrıldığı Türkiye’ye dönebildi.
• 3 Mart 1980 – Eski Hatay Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen İstanbul’da öldü. Tayfur Sökmen, İskenderun Sancağı’nın Fransızlar tarafından işgali üzerine ilk direniş hareketini örgütleyenler arasındaydı. 1938’de kurulan Hatay Devleti’nin, 1939 yılında Hatay Türkiye’ye katılıncaya kadar cumhurbaşkanlığını yaptı. 1939-1950 yılları arasında Antalya milletvekili, 1950-1954 yılları arasındaysa Hatay milletvekili olarak TBMM’de bulundu.1969-1975 yılları arasında da kontenjan senatörü olarak görev yaptı.
• 3 Mart 1981 – Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı’nca yürütülen MHP ve yan kuruluşlarıyla ilgili soruşturmalarda 36 cinayetin aydınlatıldığı açıklandı.
• 3 Mart 1981 – İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı Askeri Savcılığı DİSK Genel Başkanı Abdullah Baştürk’e işkence yapıldığı iddialarının asılsız olduğunu bildirdi.
• 3 Mart 1983 – İspanya’dan engizisyon baskısından kaçarak Osmanlı İmparatorluğu’na sığınan Museviler, Türkiye’ye gelişlerinin 500. yılını kutladılar.
• 3 Mart 1984 – Başbakan Turgut Özal, yerel seçimlerle ilgili olarak muhalefet liderlerine sert yanıtlar vererek “Bu seçimin ardından erken seçim gelir diye bekleyenler hayal ediyorlar, avuçlarını yalasınlar” dedi.
• 3 Mart 1989 – 4. Levent’te bir boya imalathanesinde patlama oldu. 3 bina çöktü,12 kişi öldü, 40 kişi yaralandı.
• 3 Mart 1989 – İstanbul’da Kadıköy Hal Binası dönüştürülen Haldun Taner Tiyatrosu açıldı.
• 3 Mart 1989 – Süleymaniye Camii’nde bir grup, tekbir getirerek “Salman Rüşdi’ye ölüm” sloganlarıyla protesto gösterisi yaptı.
• 3 Mart 1992 – Zonguldak Kozlu’da grizu faciası;127 kişi öldü,147 kişiden umut kesildi. Müfettişlerin hazırladığı raporda işverenin birçok teknik konuda ihmalkar ve sorumsuz davrandığı belgelendi.
• 3 Mart 1992 – Zonguldak’ta Kozlu grizu faciasında 127 kişi öldü,147 kişiden umut kesildi.
• 3 Mart 1993 – Cumhurbaşkanı Özal ile Başbakan Demirel arasında tırmanan gerginliğin devleti yorduğuna dikkati çeken TBMM Başkanı Hüsamettin Cindoruk, “Sıfatı olanlar, devlet hayatında üsluplarına dikkat etmelidir ” dedi.
• 3 Mart 1993 – İran sınırından Türkiye’ye girerek Ağrı Dağına yerleşen yaklaşık 300 PKK militanından 38’i savaş uçaklarının bombardımanı sonucu öldü.
• 3 Mart 1993 – Tarihi Baruthane binası, “Ataköy Yunus Emre Kültür ve Sanat Merkezi” adıyla hizmete açıldı.
• 3 Mart 1994 – Öğretim Elemanları Sendikası kuruldu.
• 3 Mart 1994 – TBMM Genel Kurulu, DEP’li Selim Sadak ve RP’den istifa eden İstanbul Bağımsız Milletvekili Hasan Mezarcı’nın dokunulmazlığını kaldırdı.
• 3 Mart 1997 – Dünyanın güney yarımküredeki en yüksek binası, Yeni Zelanda’nın Auckland kentindeki Sky Tower, 2 buçuk yıl süren inşaatı tamamlanarak hizmete açıldı.
• 3 Mart 2001 – 2001 yılının 3-6 Mart tarihleri arasında Hindistan’ın Kalküta kentinde düzenlenen seks işçileri karnavalına dünyanın çeşitli ülkelerinden katılan, 25.000’i seks işçisi olmak üzere 50.000’in üzerindeki kişi 3 Mart’ın “Dünya Seks İşçileri Hakları Günü” olarak kutlanmasına karar verdi. O günden sonra 3 Mart dünyanın birçok ülkesinde seks işçilerinin haklarını dile getirdikleri bir onur günü olarak kutlanmaya başlandı.
• 3 Mart 2002 – İsviçre’de halk oylaması sonuçlandı: Birleşmiş Milletler’e üye olmaya “evet” dediler.
• 3 Mart 2005 – Steve Fossett, tek başına, bir uçakla hiç durmaksızın ve yakıt ikmali yapmaksızın dünya turu atan ilk kişi oldu. Yolculuk 40.234 km idi ve 67 saat 2 dakika sürdü.
• 3 Mart 2006 – Randy Cunningham rüşvet suçundan 8 yıl 4 ay hapis ile 1.8 milyon dolar para cezasına mahkûm oldu. Savcı on yıl ceza istemişti. Bu mahkeme kararı, Amerikan tarihinde bir kongre milletvekiline verilen en yüksek cezalardan biri.
• 3 Mart 2008 – Rusya’da devlet başkanı seçimini Başbakan Birinci Yardımcısı Dimitriy Medvedev yüzde 70,28 oranında oy alarak kazandı. Medvedev, 7 Mayıs’ta yemin etti.