Tarihte Bugün – 25 Mart

25 Mart günü Osmanlı gezgin ve yazar Evliya Çelebi ve İspanyol ressam Juan Carreño de Miranda gibi dünyaca ünlü sanatçı, senarist, besteci, oyuncu dünyaya gelmiştir. Ayrıca 25 Mart günü Türk siyasetçi Muhsin Yazıcıoğlu gibi dünyaca ünlü sanatçı, senarist, besteci, oyuncularda vefat etmiştir. Tüm bunlarla beraber yine 25 Mart günü İtalya’da Fernando Tambroni’nin başbakan olması ve Suudi Arabistan Kralı Faysal’ın akli dengesi bozuk yeğeni prens Faysal bin Musad tarafından Riyad’da öldürülmesi gibi tarihte iz bırakan önemli olaylarda gerçekleşmiştir.

25  Mart Günü Meydana Gelen Doğumlar

• 25 Mart 1259 – Bizans İmparatoru II. Andronikos Palaiologos
• 25 Mart 1296 – Bizans İmparatoru III. Andronikos Palaiologos
• 25 Mart 1479 – Moskova büyük knezi III. Vasili
• 25 Mart 1611 – Osmanlı gezgin ve yazar Evliya Çelebi
• 25 Mart 1614 – İspanyol ressam Juan Carreño de Miranda
• 25 Mart 1699 – Alman besteci Johann Adolph Hasse
• 25 Mart 1767 – Fransız asker ve Napoli kralı Joachim Murat
• 25 Mart 1818 – İsviçreli tarihçi Jacob Burckhardt
• 25 Mart 1835 – Alman ekonomist ve politikacı Adolph Wagner
• 25 Mart 1864 – Rus ressam Alexej von Jawlensky
• 25 Mart 1867 – İtalyan orkestra şefi Arturo Toscanini
• 25 Mart 1867 – ABD’li heykeltıraş Gutzon Borglum
• 25 Mart 1873 – Anarkosendikalist Rudolf Rocker
• 25 Mart 1881 – Macar besteci Béla Bartók
• 25 Mart 1887 – Japon asker Chūichi Nagumo
• 25 Mart 1899 – Yeni Zelandalı motosiklet yarışçısı Burt Munro
• 25 Mart 1905 – Alman asker Albrecht Mertz von Quirnheim
• 25 Mart 1906 – İngiliz tarihçi A. J. P. Taylor
• 25 Mart 1908 – İngiliz yönetmen David Lean
• 25 Mart 1914 – ABD’li tarım bilimci Norman Ernest Borlaug
• 25 Mart 1921 – Fransız sinema oyuncusu Simone Signoret
• 25 Mart 1928 – ABD’li astronot Jim Lovell
• 25 Mart 1934 – feminist, siyasal eylemci ve yayıncı  Gloria Steinem
• 25 Mart 1942 – ABD’li şarkıcı Aretha Franklin
• 25 Mart 1946 – Fransız filozof, Troçkist Daniel Bensaïd
• 25 Mart 1947 – İngiliz pop/rock şarkıcısı, beste yazarı ve piyanist Elton John
• 25 Mart 1949 – Müslüman devrimci Ilich Ramirez Sanchez
• 25 Mart 1952 – Türk devrimci önder Dursun Karataş
• 25 Mart 1962 – ABD’li sinema oyuncusu Marcia Cross
• 25 Mart 1965 – ABD’li sinema oyuncusu Sarah Jessica Parker
• 25 Mart 1965 – ABD’li basketbol oyuncusu ve koçu Avery Johnson
• 25 Mart 1965 – Bulgar atlet Stefka Kostadinova
• 25 Mart 1966 – Kanadalı müzisyen Jeff Healey
• 25 Mart 1972 – İngiliz futbolcu Phil O’Donnell
• 25 Mart 1973 – Türk oyuncu Dolunay Soysert
• 25 Mart 1976 – Ukraynalı boksör Vladimir Klitschko
• 25 Mart 1980 – Türk basketbolcu Muratcan Güler
• 25 Mart 1980 – Macar şarkıcı Bartók Eszter
• 25 Mart 1982 – ABD’li otomobil yarışçısı Danica Patrick
• 25 Mart 1985 – Türk futbolcu Lev Yalçın
• 25 Mart 1987 – Japon buz patenci Nobunari Oda
• 25 Mart 1987 – Kanadalı top model Kim Cloutier

25 Mart Günü Meydana Gelen Ölümler

• 25 Mart 1801 – Alman yazar ve filozof Novalis
• 25 Mart 1880 – Alman yazar Ludmilla Assing
• 25 Mart 1914 – Fransız şair Frederic Mistral
• 25 Mart 1915 – Osmanlı jandarma komutanı Süleyman Efendi
• 25 Mart 1918 – Fransız besteci Claude Debussy
• 25 Mart 1957 – Alman asıllı Fransız sinema yönetmeni ve yazar Max Ophüls
• 25 Mart 1973 – ABD’li fotoğrafçı Edward Steichen
• 25 Mart 1975 – Suudi Arabistan kralı Faysal bin Abdül Aziz
• 25 Mart 1976 – ABD’li ressam Josef Albers
• 25 Mart 1976 – Türk iktisatçı ve tarihçi Şevket Süreyya Aydemir
• 25 Mart 1980 – Fransız felsefeci ve gösterge bilimci Roland Barthes
• 25 Mart 1992 – ABD’li aktris Nancy Walker
• 25 Mart 1995 – ABD’li sosyolog James Samuel Coleman
• 25 Mart 2001 – Türk tiyatro sanatçısı Tekin Siper
• 25 Mart 2002 – Türk oyuncu ve vokalist Esmeray
• 25 Mart 2006 – ABD’li film yönetmeni Richard Fleischer
• 25 Mart 2007 – Ermenistan başbakanı Andranik Markaryan
• 25 Mart 2009 – Türk siyasetçi Muhsin Yazıcıoğlu

25 Mart Günü Meydana Gelen Olaylar

• 25 Mart 1655 – Satürn’ün en büyük uydusu Titan, Christiaan Huygens tarafından keşfedildi.
• 25 Mart 1752 – İngiltere’de yılın ilk günü. İngilizlerde 1 Ocak ile başlayan ilk yıl 1752’dir.
• 25 Mart 1807 – Birleşik Krallık Parlamentosu köle ticaretini yasakladı.
• 25 Mart 1811 – Percy Bysshe Shelley “Tanrıtanımazlığın Gerekliliği” adlı makalesinden dolayı Oxford Üniversitesi’nden atıldı.
• 25 Mart 1821 – Yunanistan Osmanlı İmparatorluğu’ndan bağımsızlığını ilan etti.
• 25 Mart 1912 – Ahmet Ferit Tek, Türk Ocağı’nı kurdu.
• 25 Mart 1918 – Belarus Halk Cumhuriyeti kuruldu.
• 25 Mart 1918 – Oltu’nun kurtuluşu
• 25 Mart 1929 – İtalya’da faşist yönetim genel seçimlerde oyların yüzde 99’unu kendilerinin aldıklarını açıkladı.
• 25 Mart 1935 – Prof. Afet İnan, Türk Tarih Kurumu As Başkanlığı’na seçildi.
• 25 Mart 1936 – Saatlerin doğru olarak ayarlanabilmesi için İstanbul Rasathanesi’nce hazırlanan iki bildiriyi Bakanlar Kurulu onayladı.
• 25 Mart 1941 – Yugoslavya, Mihver Devletleri’ne katılma kararı aldı.
• 25 Mart 1944 – Heykeltraş Zühtü Müritoğlu ve Hadi Bara’nın yaptıkları Barbaros Hayrettin Paşa Anıtı törenle açıldı.
• 25 Mart 1947 – Illinois’ deki bir kömür madeninde meydana gelen patlamada 111 kişi öldü.
• 25 Mart 1949 – Sovyet hükümetinin kararıyla Litvanya, Estonya ve Letonya’dan 92.000 kişi sürgün edildi.
• 25 Mart 1950 – Türk Hava Yolları’na ait bir yolcu uçağı Ankara’da düştü, 15 kişi öldü.
• 25 Mart 1951 – Milli Eğitim Bakanı Tevfik İleri, solcu öğretmenlerin tasfiyesinin sürdüğünü açıkladı.
• 25 Mart 1951 – İstanbul’da Neve Şalom Sinagogu açıldı.
• 25 Mart 1957 – Roma’da bir araya gelen Fransa, Almanya, İtalya, Belçika, Hollanda ve Lüksemburg, Avrupa Ekonomik Topluluğu ve Avrupa Atom Enerjisi Komisyonu’nun kurulmasına ilişkin Roma Antlaşması’nı imzaladı.
• 25 Mart 1959 – Necip Fazıl Kısakürek, Büyük Doğu dergisinde yayımlanan “Menderes’in Kalesi” başlıklı yazısında Fuad Köprülü’ye yayın yoluyla hakaret ettiği iddiasıyla açılan davada bir yıl hapse mahkûm oldu. Büyük Doğu dergisi de bir ay süreyle kapatıldı.
• 25 Mart 1960 – Güney Afrika Johannesburg’da tüm siyah politik örgütler feshedildi.
• 25 Mart 1960 – İtalya’da Fernando Tambroni başbakan oldu.
• 25 Mart 1961 – Adalet Bakanlığı idam cezalarının cezaevi bahçelerinde infaz olunması hakkında karar aldı.
• 25 Mart 1962 – EOKA’ cılar Kıbrıs’ta iki camiye bomba attı.
• 25 Mart 1968 – Şair Metin Demirtaş Türk Solu dergisinde yayımlanan “Guevara” adlı şiirinde komünizm propagandası yaptğı gerekçesiyle tutuklandı.
• 25 Mart 1972 – Cumhuriyet Halk Partisi, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkında verilen ve Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından onaylanan idam kararlarının iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. İnfaz savcılığı dosyayı Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı’na gönderdi. Üç gün sonra Ankara Sıkıyönetim Mahkemesi idamların infazına karar verdi.
• 25 Mart 1975 – Suudi Arabistan Kralı Faysal, akli dengesi bozuk yeğeni prens Faysal bin Musad tarafından Riyad’ da öldürüldü.
• 25 Mart 1982 – Ankara Sıkıyönetim Savcılığı halkevleri hakkında kapatılma istemiyle dava açtı.
• 25 Mart 1982 – Tutuklu İsmail Beşikçi, cezaevinden yazdığı bir mektup nedeniyle 10 yıl ceza aldı.
• 25 Mart 1984 – Yerel seçimler yapıldı. Anavatan Partisi (ANAP) yüzde 41,5 oy oranı ile 54 ilde belediye başkanlığı aldı. Sosyal Demokrat Parti (SODEP) yüzde 23,4 oy oranı ile ikinci, Doğru Yol Partisi (DYP) yüzde 13,2 oy oranı ile seçimlerden üçüncü parti olarak çıktı. İlk kez seçime katılan Refah Partisi (RP) yüzde 4,4 oy oranıyla sonuncu parti oldu.
• 25 Mart 1986 – 14. Strasbourg Film Festivali’nde Muammer Özer’in “Bir Avuç Cennet” ve Ali Özgentürk’ün “Bekçi” isimli filmleri ikinciliği paylaştı.
• 25 Mart 1986 – İşkence yaptığını itiraf eden polis memuru Sedat Caner ile bu itirafları yayımlayan ‘Nokta’ dergisine dava açıldı.
• 25 Mart 1988 – İstanbul’daki Metris Askeri Cezaevi’nden 29 tutuklu ve hükümlü kaçtı.
• 25 Mart 1990 – New York’un Bronx semtindeki bir kulüpte çıkan yangında 87 kişi öldü.
• 25 Mart 1992 – Kozmonot Sergei Krikalev, Mir Uzay İstasyonu’nda 10 ay kaldıktan sonra dünyaya döndü.
• 25 Mart 1994 – Aydın Ortaklar Öğretmen Lisesi’nde evci çıkan dört kız öğrenciden birinin, emniyet yetkilileri tarafından yakalanarak bekaret kontrolüne gönderilmesi kadınlar tarafından protesto edildi.
• 25 Mart 1996 – Türkiye’de Emek Partisi kuruldu.
• 25 Mart 1998 – Manisalı Gençler Davasında, Yargıtay’ın bozma kararından sonra beş tutuklu genç tahliye edildi. Davada tutuklu sanık kalmadı.
• 25 Mart 1999 – Sırbistan, NATO’ya savaş ilan edip BM’ye bildirince, NATO üyesi Türkiye de bu ülkeyle resmen savaşa girmiş oldu.
• 25 Mart 2009 – Büyük Birlik Partisi’nin kiralamış olduğu içerisinde BBP Genel Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu dahil 6 kişinin bulunduğu helikopter, Kahramanmaraş’ta düştü. 3 gün sonra ulaşılan helikopterde, helikopterde bulunan 6 kişinin de hayatını kaybettiği belirtildi.

25 Mart İçin Önemli Günler

• 25 Mart Manisa mesir macunu festivali