Tarihte Bugün – 14 Ocak

14 Ocak günü Türk sinema, tiyatro, dizi oyuncusu, yönetmen ve köşe yazarı İlyas Salman, Türk piyanist ve besteci Fazıl Say gibi dünyaca ünlü sanatçı, senarist, besteci, oyuncu dünyaya gelmiştir. Ayrıca 14 Ocak günü Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım, Türk yapımcı ve film yönetmeni Turgut Demirağ, Türk sinemasının figüran oyuncusu Yadigar Ejder gibi dünyaca ünlü sanatçı, senarist, besteci, oyuncularda vefat etmiştir. Tüm bunlarla beraber yine 14 Ocak günü Küba’nın, İspanya’nın sömürgesi olması, Altay Spor Kulübünün kurulması, Borçlanma Kanununun TBMM’de kabul edilmesi gibi tarihte iz bırakan önemli olaylarda gerçekleşmiştir.

14 Ocak Günü Meydana Gelen Doğumlar

• 14 Ocak 1850 – Fransız romancı Pierre Loti
• 14 Ocak 1875 – Alman din bilgini, filozof, misyoner doktor Albert Schweitzer
• 14 Ocak 1896 – ABD’li yazar John Rodrigo Dos Passos
• 14 Ocak 1919 – İtalyan hıristiyan demokrat siyasetçi Giulio Andreotti
• 14 Ocak 1925 – Japon yazar Yukio Mishima
• 14 Ocak 1932 – Uruguaylı futbolcu Carlos Borges
• 14 Ocak 1940 – İngiliz oyuncu John Castle
• 14 Ocak 1941 – ABD’li sinema oyuncusu Faye Dunaway
• 14 Ocak 1954 – Türk sinema, tiyatro, dizi oyuncusu, yönetmen ve köşe yazarı İlyas Salman
• 14 Ocak 1955 – Fransız futbolcu Dominique Rocheteau
• 14 Ocak 1965 – Çeçen lider Şamil Basayev
• 14 Ocak 1970 – Türk piyanist ve besteci Fazıl Say
• 14 Ocak 1973 – İtalyan Formula 1 pilotu Giancarlo Fisichella
• 14 Ocak 1988 – Faslı atlet Nissrin Dinar
• 14 Ocak 1966 – Finlandiyalı müzisyen Marco Hietala
• 14 Ocak 1969 – Foo Fighters grubunun kurucusu Dave Grohl
• 14 Ocak 1981 – ABD’ li müzisyen Pitbull

14 Ocak Günü Meydana Gelen Ölümler

• 14 Ocak 1742 – İngiliz bilimadamı Edmond Halley
• 14 Ocak 1898 – İngiliz yazar, matematikçi, mantıkçı Lewis Carroll
• 14 Ocak 1905 – Alman fizikçi ve sanayici Ernst Abbe
• 14 Ocak 1923 – Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım
• 14 Ocak 1940 – Hicaz Demiryolu’nun başmühendisi Meissner
• 14 Ocak 1941 – Kemal Film’in sahibi Kemal Seden
• 14 Ocak 1944 – Milli Şair Mehmet Emin Yurdakul
• 14 Ocak 1957 – ABD’li sinema oyuncusu Humphrey Bogart
• 14 Ocak 1961 – İrlandalı aktör Barry Fitzgerald
• 14 Ocak 1970 – Milli Mücadele komutanlarından Asım Gündüz
• 14 Ocak 1974 – Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) Genel Başkanı Seyfi Demirsoy
• 14 Ocak 1977 – Avustralyalı aktör Peter Finch
• 14 Ocak 1977 – Britanyalı siyasetçi Anthony Eden
• 14 Ocak 1977 – Fransız yazar Anais Nin
• 14 Ocak 1986 – Türk yazar Enver Naci Gökşen
• 14 Ocak 1986 – Fransız şarkıcı Daniel Balavoine
• 14 Ocak 1986 – ABD’li aktris Donna Reed
• 14 Ocak 1987 – Türk yapımcı ve film yönetmeni Turgut Demirağ
• 14 Ocak 1987 – ABD’li sinema yönetmeni Douglas Sirk
• 14 Ocak 1990 – Eski milli kaleci, işadamı Sabri Dino
• 14 Ocak 1992 – Türk sinemasının figüran oyuncusu Yadigar Ejder
• 14 Ocak 1994 – Türk sinemasının karakter oyuncusu Nubar Terziyan
• 14 Ocak 1996 – Ermeni asıllı Türk vatandaşı müzisyen, besteci Onno Tunç
• 14 Ocak 1998 – Türk sanat müziği sanatçısı Safiye Ayla
• 14 Ocak 2006 – ABD’li sinema oyuncusu Shelly Winters
• 14 Ocak 2007 – Amerikalı ünlü caz müzisyeni tenor saksafoncu Michael Brecker
• 14 Ocak 2007 – Amerikan aktris Darlene Conley
• 14 Ocak 2009 – Meksika asıllı ABD’li aktör Ricardo Montalbán

14 Ocak Günü Meydana Gelen Olaylar

• 14 Ocak 1539 – Küba, İspanya’nın sömürgesi oldu.
• 14 Ocak 1897 – İsviçreli Matthias Zurbriggen, Aconcagua zirvesine tırmanan ilk kişi oldu.
• 14 Ocak 1900 – Giacomo Puccini’nin Tosca operası Roma’da ilk kez icra edildi.
• 14 Ocak 1907 – Jamaika’da deprem: 1000’den fazla kiş öldü.
• 14 Ocak 1914 – Altay Spor Kulübü kuruldu.
• 14 Ocak 1920 – Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılışını kutladı.
• 14 Ocak 1923 – Mustafa Kemal, Batı Anadolu’da geziye çıktı.
• 14 Ocak 1923 – Londra – New York arası ilk telefon görüşmesi yapıldı.
• 14 Ocak 1923 – Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım, İzmir’de öldü.
• 14 Ocak 1924 – Türkiye’de Askerlik süresi 18 aya indirildi.
• 14 Ocak 1926 – Borçlanma Kanunu TBMM’de kabul edildi.
• 14 Ocak 1932 – Amerika Birleşik Devletleri’nde işsizlerin sayısının 8,2 milyona ulaştığı açıklandı.
• 14 Ocak 1938 – T.C. Dışişleri Bakanlığı kuruluş kanunu kabul edildi.
• 14 Ocak 1938 – Türkiye-Irak-İran-Afganistan arasında aktedilen Sadabat Paktı, TBMM’de onaylandı.
• 14 Ocak 1938 – Norveç, Antarktika’nın Kraliçe Maud Toprakları olarak anılan bölgesi üzerinde hak iddia etti.
• 14 Ocak 1941 – İstanbul Valiliği, Üniversite Talebe Birliği tüzüğünü onayladı; Talebe Birliği faaliyete geçti.
• 14 Ocak 1943 – Sir Winston Churchill, Franklin Roosevelt ve Charles De Gaulle Kazablanka Konferansı’nda bir araya geldiler.
• 14 Ocak 1945 – Ekmek istihkakı kişi başına 450 grama çıkarıldı.
• 14 Ocak 1950 – Sovyetler Birliği’nde MiG-17 jet uçağının ilk prototipi uçuş denemesini tamamladı.
• 14 Ocak 1953 – Josip Broz Tito, Yugoslavya Devlet Başkanı oldu.
• 14 Ocak 1954 – ABD’li sinema oyuncusu Marilyn Monroe, beyzbol oyuncusu Joe Dimaggio ile evlendi.
• 14 Ocak 1962 – ABD uzay aracı Mariner II, Venüs’ün ilk yakın çekim fotoğraflarını dünyaya gönderdi.
• 14 Ocak 1963 – Fransa Cumhurbaşkanı Charles De Gaulle, Birleşik Krallık’ın Avrupa Ekonomik Topluluğuna (AET) girmesine karşı çıktı.
• 14 Ocak 1964 – Meclis, Ortak Pazar anlaşmasını onayladı.
• 14 Ocak 1969 – Amerika Birleşik Devletleri uçak gemisi Enterprise’da, Hawaii açıklarında patlama meydana geldi: 25 ölü.
• 14 Ocak 1970 – Türk Lirası 1211 sayılı kanuna göre çıkarıldı.
• 14 Ocak 1970 – Mahkum aileleri “genel af” için yürüyüş yaptılar.
• 14 Ocak 1975 – Tüm Üniversite, Akademi ve Yüksek Okullar Asistanları Birliği (TÜMAS) kuruldu.
• 14 Ocak 1983 – Cumhurbaşkanı Kenan Evren’e fahri profesörlük ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nin fahri hukuk doktorluğu unvanları verildi.
• 14 Ocak 1985 – Martina Navratilova, kendisinin 100. tenis turnuvasını kazandı.
• 14 Ocak 1987 – Uluslararası Ticaret Odası Vehbi Koç’u “Dünyada Yılın İşadamı” seçti.
• 14 Ocak 1993 – Nubar Terziyan, Ankara Uluslararası Film Festivali’nde “Emek Ödülü”ne değer bulundu.
• 14 Ocak 1994 – Bill Clinton ile Boris Yeltsin, füzelerin herhangi bir ülkeye hedeflenmesine son verilmesi ve Ukrayna’nın nükleer silah stoğunun yok edilmesi üzerinde anlaştılar.
• 14 Ocak 1994 – Dört şehirlerarası yolcu otobüsüne yerleştirilen bombaların patlaması sonucu 3 kişi öldü, 17 kişi yaralandı. Eylemleri PKK’nın (Kürdistan İşçi Partisi) askeri kanadı ARGK (Kürdistan Halk Kurtuluş Ordusu) üstlendi.
• 14 Ocak 1995 – İlk kez verilen Uluslararası Nazım Hikmet Şiir Ödülü, İstanbul’da yapılan bir törenle Lübnan’lı şair Adonis’e verildi.
• 14 Ocak 1998 – Bir Afganistan kargo uçağı güneybatı Pakistan’da bir dağa düştü: 50 kişi öldü.
• 14 Ocak 2000 – Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi, beş Bosnalı Hırvat’ı, 1993 yılında Ahmiçi köyünde en az 103 Müslüman’ın katledilmesiyle ilgili olarak 25 yıl hapse mahkûm etti.
• 14 Ocak 2005 – Avrupa Uzay Ajansına (ESA) ait Huygens adlı uzay sondası Satürn’ün uydusu Titan’ın yüzeyine indi.
• 14 Ocak 2005 – Afganistan’daki Uluslararası Güvenlik Yardım Kuvveti harekatına katılarak, Kabil Çok Uluslu Tugay Komutanlığı görevini 27 Ocak’ta 6 ay süreyle üstelenecek 28’inci Mekanize Piyade Tugayı için uğurlama töreni düzenlendi.
• 14 Ocak 2007 – Venezuela’ya ait, Panama-Karakas seferini yapan çift motorlu bir yolcu uçağı, Kolombiya’nın kuzey doğusunda düştü: 14 kişi öldü.

14 Ocak İçin Önemli Günler

• Hz. Muhammed (s.a.a. – s.a.v.) için kutlu doğum haftası (12 – 17 Rebiülevvel)
• Tamil takvimine göre yeni yıl
• Doğu ortodokslarına göre yeni yıl
• Venezuela, Divina Pastora festivali.
• Aziz Büyük Basil günü