Tarihte Bugün – 12 Ocak

12 Ocak günü Tarihçi, yazar, şair, Türkolog Nihal Atsız, Güney Afrika’nın ilk devlet başkanı. Pieter Willem Botha, Yazar Leyla Erbil gibi dünyaca ünlü sanatçı, senarist, besteci, oyuncu dünyaya gelmiştir. Ayrıca 12 Ocak günü SSCB devlet başkanı Nikolay Podgorni, Türk futbolcu ve teknik direktör Sabri Kiraz, Eski başbakan yardımcısı Türk siyasetçi Sadi Koçaş gibi dünyaca ünlü sanatçı, senarist, besteci, oyuncularda vefat etmiştir. Tüm bunlarla beraber yine 12 Ocak günü Son Osmanlı Mebusan Meclisi’nin İstanbul’da görüşmelere başlaması, Anadolu halk oyunlarının ilk kez filme alınması, Hattie W. Caraway’in, Amerika Birleşik Devletleri senatosuna seçilen ilk kadın politikacı olması gibi tarihte iz bırakan önemli olaylarda gerçekleşmiştir.

12 Ocak Günü Meydana Gelen Doğumlar

• 12 Ocak 1628 – Fransız yazar Charles Perrault
• 12 Ocak 1876 – ABD’li yazar Jack London
• 12 Ocak 1876 – Türkiye Cumhuriyeti kurucularından ve aynı ülkenin iki mareşalinden biri Fevzi Çakmak
• 12 Ocak 1893 – Nazi subayı Hermann Göring
• 12 Ocak 1900 – edebiyat tarihçisi ve çevirmen Abdülbaki Gölpınarlı
• 12 Ocak 1903 – Sovyetler Birliğinin ilk atom bombası ve ilk nükleer elektrik santralini ve dünyanın ilk termonükleer bombasını yapan nükleer fizikçi İgor Vasilyeviç Kurçatov
• 12 Ocak 1905 – Tarihçi, yazar, şair, Türkolog Nihal Atsız
• 12 Ocak 1916 – Güney Afrika’nın ilk devlet başkanı. Pieter Willem Botha
• 12 Ocak 1931 – Yazar Leyla Erbil
• 12 Ocak 1931 – Tiyatrobilimci, oyuncu, yazar, eleştirmen ve yönetmen Özdemir Nutku
• 12 Ocak 1934 – Türk aktör Metin Serezli
• 12 Ocak 1944 – ABD’li boksör Joe Frazier
• 12 Ocak 1949 – Alman futbolcu ve teknik direktör Ottmar Hitzfeld
• 12 Ocak 1969 – Grup Vitamin’in solisti, söz yazarı, besteci Gökhan Semiz
• 12 Ocak 1973 – Türk pop şarkıcısı Hande Yener
• 12 Ocak 1973 – Senegal asıllı Fransız futbolcu Ibrahim Ba
• 12 Ocak 1980 – Japon tenis oyuncusu Akiko Morigami
• 12 Ocak 1980 – R&B şarkıcısı, söz yazarı, dansçı, aktris ve model Amerie
• 12 Ocak 1987 – Şarkıcı ve aktris Naya Rivera
• 12 Ocak 1986 – İtalyan futbolcu Pablo Daniel Osvaldo
• 12 Ocak 1993 – Pakistan asıllı İngiliz şarkıcı, söz yazarı Zayn Malik

12 Ocak Günü Meydana Gelen Ölümler

• 12 Ocak 1665 – Fransız matematikçi ve hukukçu Pierre de Fermat
• 12 Ocak 1905 – Türk yazar, şair, tarihçi ve ideolog Hüseyin Nihal Atsız
• 12 Ocak 1945 – Tasvir-i Efkar gazetesi sahibi ve başyazarı Velid Ebüzziya
• 12 Ocak 1976 – İngiliz yazar Agatha Christie
• 12 Ocak 1977 – Fransız film yönetmeni ve senarist Henri-Georges Clouzot
• 12 Ocak 1983 – SSCB devlet başkanı Nikolay Podgorni
• 12 Ocak 1985 – Türk futbolcu ve teknik direktör Sabri Kiraz
• 12 Ocak 1998 – Eski başbakan yardımcısı Türk siyasetçi Sadi Koçaş
• 12 Ocak 2001 – Brezilyalı besteci, gitarist Luiz Bonfá
• 12 Ocak 2002 – ABD’nin 57. dışişleri bakanı Cyrus Vance
• 12 Ocak 2003 – İngiliz müzisyen Maurice Gibb
• 12 Ocak 2006 – İstiklal Savaşı Gazisi Ömer Küyük

12 Ocak Günü Meydana Gelen Olaylar

• 12 Ocak 1875 – Beyoğlu’nda Tünel işletmeye açıldı. Tünel, 1863’de Londra’da hizmete giren yeraltı toplu taşıma sistemlerinden sonra inşa edilen dünyanın en eski 2. yeraltı toplu taşıma sistemidir.
• 12 Ocak 1915 – ABD Temsilciler Meclisi kadınların da oy kullanması yönündeki kanun teklifini reddetti.
• 12 Ocak 1923 – Paris’teki Pasteur Enstitüsü’nde tetenoza karşı serum geliştirildi.
• 12 Ocak 1920 – Son Osmanlı Mebusan Meclisi İstanbul’da görüşmelere başladı.
• 12 Ocak 1930 – Anadolu halk oyunları ilk kez filme alındı.
• 12 Ocak 1932 – Hattie W. Caraway, Amerika Birleşik Devletleri senatosuna seçilen ilk kadın politikacı oldu.
• 12 Ocak 1933 – Dahili İstikraz (İç Borç) Kanunu Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edildi.
• 12 Ocak 1934 – Yunanistan’ın eski başbakanı Elefterios Venizelos, Atatürk’ü Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterdi.
• 12 Ocak 1940 – II. Dünya Savaşı: Rusya, Finlandiya’yı bombalıyor.
• 12 Ocak 1943 – İlk defa kurulan İstanbul Mıntıka Sanayi Birliği ilk toplantısını yaptı.
• 12 Ocak 1944 – Genel Kurmay’da ilk devir teslim; Mareşal Fevzi Çakmak yaş haddinden emekliye ayrıldı, yerine Kazım Orbay atandı.
• 12 Ocak 1945 – II. Dünya Savaşı: Sovyet birlikleri Doğu Avrupa’da Nazi güçlerine karşı atağa geçti.
• 12 Ocak 1951 – Uluslararası Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi yürürlüğe girdi.
• 12 Ocak 1952 – ABD yönetimi, Marshall Planı çerçevesinde Türkiye’ye 58 milyon dolarlık askeri yardım yapılmasına onay verdi.
• 12 Ocak 1958 – İstanbullu kadınlar Türk Kadın Partisi’nin kurulmasına, “Onurumuz erkeklerinkinden çok yüksek olduğundan siyasette başarılı olamayız” diyerek karşı çıktılar.
• 12 Ocak 1959 – Sovyet uzay aracı Luna yılında bugün güneş çevresindeki yörüngesine yerleşti. Luna yerçekiminden kurtulan ilk uzay aracı oldu.
• 12 Ocak 1961 – Siyasi partilerin faaliyetine izin verildi.
• 12 Ocak 1966 – Lyndon B. Johnson, Amerika Birleşik Devletleri’nin, komünist saldırganlık sona erene kadar Güney Vietnam’da kalacağını açıkladı.
• 12 Ocak 1966 – Fikir suçlarının da af kapsamına alınması istendi. 19 Temmuz günü Meclis’ten çıkan Af Kanunu’nda 141. ve 142. madde “suçluları” af kapsamı dışında bırakıldı. Vergi ve döviz kaçakçılığı suçları da af kapsamına alınmıştı.
• 12 Ocak 1967 – Dr. James Bedford, gelecekte tekrar canlandırılmak üzere, kriyojenik olarak dondurulan ilk insan oldu.
• 12 Ocak 1969 – Led Zeppelin ilk albümlerini (Led Zeppelin) çıkardı.
• 12 Ocak 1971 – Anayasa Mahkemesi, özel yüksek okulların anayasa’ya aykırı olduğuna karar verdi.
• 12 Ocak 1972 – Mucibur Rahman Bangladeş’in başbakanı oldu.
• 12 Ocak 1973 – Milli Gazete yayın hayatına başladı.
• 12 Ocak 1976 – BM Güvenlik Konseyi, 11 e karşı 1 oyla, Filistin Kurtuluş Örgütü’nün, oy verme hakkı olmaksızın Güvenlik Konseyi tartışmalarına katılmasına karar verdi.
• 12 Ocak 1976 – Akaryakıt bayileri direniş yaptılar, akaryakıt satmadılar. Bayiler kâr oranlarının arttırılmasını istiyor.
• 12 Ocak 1983 – 261 sanık hakkında idam cezası istenen 759 sanıklı Fatsa Dev-Yol davası Amasya’da başladı. İdamı istenenler arasında eski belediye başkanı Fikri Sönmez’ de bulunuyor.
• 12 Ocak 1988 – Tek tip elbise giymeyen tutuklu ve hükümlülerin ziyaretçileriyle görüştürülmemesi cezaevlerinde sorun yarattı.
• 12 Ocak 1990 – Sosyal Demokrat Halkçı Parti’nin (SHP) kurucu genel başkanı Aydın Güven Gürkan ile partiden ihraç edilen çoğunluğu Kürt kökenli 15 milletvekili bir deklarasyon yayınladılar ve parti kurma girişimlerine başladılar.
• 12 Ocak 1991 – Amerika Birleşik Devletleri kongresi Irak birliklerinin Kuveyt’ten çıkarılması için hükümete güç kullanımı yetkisi verdi.
• 12 Ocak 1998 – 19 Avrupa ülkesi, insan klonlanmasının yasaklanması konusunda anlaştılar.
• 12 Ocak 2000 – Hükümeti oluşturan partilerin genel başkanları, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin, idama mahkûm edilen Abdullah Öcalan hakkında verdiği ihtiyati tedbir kararına uyulmasını kararlaştırdılar.
• 12 Ocak 2006 – Mehmet Ali Ağca, yaklaşık 5.5 yıldır hükümlü bulunduğu Kartal H Tipi Cezaevinden tahliye edildi. Ağca, tahliye olmasının ardından askerlik sorunu nedeniyle Maltepe’deki Pendik Askerlik Şubesi’ne götürüldü. Askerlik şubesinden Tuzla Piyade Okulundaki revire, daha sonra da Gülhane Askeri Tıp Akademisi (GATA) Haydarpaşa Eğitim Hastanesi’ne giden Ağca, daha sonra serbest bırakıldı. Adalet Bakanı Cemil Çiçek, tahliyenin bütün yönleriyle değerlendirilmesi açısından Yargıtay incelemesine sunulması için yazılı emir yoluna başvuracağını bildirdi.
• 12 Ocak 2006 – Mina, Suudi Arabistan’da şeytan taşlama sırasında çıkan kargaşada 362 hacı adayı öldü.