Özet: “Şeriat Nedir? Şeriat Ne Demektir? Anlamı” başlıklı yazımızda Şeriat nedir, Şeriat ne demektir, Şeriat kelimesinin tanımı, Şeriat kelimesinin eş anlamlısı, Şeriat kelimesinin ingilizce karşılıkları, Şeriat ile ilgili atasözleri ve deyimler ve Şeriat hakkında detaylı bilgileri bulacaksınız.
Şeriat Tanımı
Şeriat kelimesi Arapça kökenli bir kelimedir ve Şeriat kelimesinin anlamı Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde aşağıdaki şekildedir;
isim, din b. (***) Kur’an’daki ayetlere, Hz. Muhammed’in sözlerine dayanan İslam kanunu, İslam hukuku
Şeriat Eş Anlamlısı ve Zıt Anlamlısı
Şeriat kelimesini eş anlamlı karşılığı aşağıdaki gibidir;
- Şeriat – islam hukuku
Şeriat kelimesini zıt anlamlı karşılığı aşağıdaki gibidir;
- Şeriat kelimesinin zıt anlamlı karşılığı bulunmamaktadır.
Şeriat İle İlgili Atasözleri ve Deyimler
Şeriat kelimesi ile ilgili atasözü ve deyimler aşağıdaki gibidir;
- şeriatın kestiği parmak acımaz
Şeriat İle İlgili Birleşik Sözler
Şeriat kelimesi ile ilgili birleşik sözler aşağıdaki gibidir;
- Şeriat kelimesinin geçtiği herhangi bir birleşik söz bulunamamıştır.
Şeriat İngilizcesi
Şeriat kelimesinin İngilizce karşılıkları ise aşağıdaki gibidir
- Şeriat – Sharia, Moslem religious law
Şeriat Hakkında Detaylı Bilgi
İslam hukuku anlamında İslam dinindeki hukuka ait tüm konu ve kavramları kapsayan disiplinin adıdır.
Şeriatın Bölümleri Nelerdir?
Fıkıh âlimleri, şeriatı üç ana bölümde incelemiştir: İbadetler, muâmeleler ve ceza hukuku.
A – İbadetler
İbadet deyimi Allah’ın hoşnut ve razı olduğu her çeşit eylemi kapsamına alır. Özel anlamda ise, ayet ve hadislerde özel şekil ve şartları belirlenen ibadetlerin uygulanması kastedilir. Namaz, oruç, hac, zekât ve kurban İslam’daki ibadetlere örnek olarak verilebilir.
B – Muameleler (Feraiz)
İnsanlar arasındaki medenî, ticarî, ekonomik ve sosyal ilişkiler, insanların devletle ve devletlerin de birbirleriyle münasebetleri bu bölümde yer alır. Şeriat hukukunda fıkıhçılar tarafından evlenme (nikâh), boşanma, nafaka, velâyet, vekâlet, vesayet, miras, alış-veriş gibi toplum hayatına ait medenî işlemlere ve hatta devletler hukukuna ait hükümler ortaya konulmuştur.
Genel anlayışta Nisa suresi 3. ayete dayandırılan nikah hükümlerine göre bir erkek gücü yetiyorsa aynı anda esir ve cariyelerden sınırsız olarak, ayrıca hür olanlardan en fazla 4 kadınla evlenebilir. (Yetimler konusunda adaleti koruyamayacağınızdan korkarsanız, sizin için temiz kılınan kadınlardan ikişer, üçer, dörder nikâhlayın. Eğer bu durumda adaleti gözetemeyeceğinizden korkarsanız, bir tek kadınla yahut sağ ellerinizin sahip olduklarıyla yetinin. İşte bu, haksızlığa sapmamanız için en uygun yoldur’.)’[Nisa 3]
Miras, Avliyye ve Reddiyye konusu: Miras paylaşımı Nisa suresi 11-12 ve 179. ayetlerinde konu edilmiştir. Buna göre erkeklere mirastan kadınlara göre 2 kat hisse verilir. Mirasçıların paylar toplamının paydalar toplamından yüksek olması konusunda avliyye ve tam tersi durumlarda reddiyye yöntemleri kullanılır.
1 – Şahitlik kuralları
Hukukun tesis edilmesinde en önemli belirleyicilerden birisi olan, kimlerin şahitliğinin kabul edileceği, kimlerin şahitliğinin kabul edilmeyeceği konusu, şeriat hukukunda en önemli konu başlıklarından birisidir;
Had cezaları gerektiren suçların ispat edilmesinde, vasiyet ve boşanma davalarında kadınların şahitlikleri geçersizdir. Diğer konularda en az bir tane erkek bulunması koşuluyla 1 erkek + 2 kadın şeklinde kadınların şahitliği kabul edilmiştir.
Büyük günah işleyen ve dinde fasık olarak tanımlanan kişilerin eylemlerine karşılık gelen had ve tazir cezalarının yanında şahitlikleri de geçersizdir.
2 – Boşanma yetkisi
Şeriata göre gerekçesiz mutlak boşanma yetkisi erkeğe verilmiştir. Kadın erkeği; ancak hakimi ikna edecek gerçerli sebebleri sunması durumunda hâkim kararıyla boşayabilir. Ayrıca boşanma yetkisi evlilik sırasında veya sonrasında eşi tarafından kadına verilirse kadın da gerekçesiz olarak eşini boşayabilir.
C – Ceza hukuku
Şeriat hukukunun kullanımda olduğu bir İslam ülkesinde, İslam’ın emir ve yasaklarına uymayan ve/veya suç işleyen kimselere karşı verilecek bedensel, maddi (mali) veya caydırıcı bazı cezai hükümleri kapsar.
Cezalar başlıca 3 kısımda incelenir;
a) Kısas
Kısas; cana can, göze göz gibi doğrudan suçu işleyenin işlediği suçun aynısı bir karşı eylem ile cezalandırılması anlamına gelmektedir.
2-Hudud Yasası (Had cezaları); (Zina, hırsızlık, içki içmek, eşcinsellik, kazf ve yol kesme ve irtidat cezaları)
1 – Zina; cezası evlilere recm bekarlara ise yüz adet sopa ile vurulması şeklinde uygulanır.
2 – Eşcinsellik; kadınlar için ev hapsi, erkeklere ise eziyet şeklinde uygulanır.
3 – Hırsızlık; hırsızlık eyleminde sağ elden başlayarak, el ayak gibi organlardan bir tanesinin kesilmesi şeklindedir.
4 – İçki içmek; Kur’anda cezası belirtilmeyen bir suç olan içki içmenin cezası icma yoluyla 80 sopa olarak tayin edilmiştir.
5 – Kazf; İffetli kadına yapılan zina isnadı, 80 sopa ile cezalandırılır ve şahitliği kabul edilmez.
6 – Yol kesme; Eylemlerinin çeşidine ve ağırlığına göre sağ el ve sol ayaklarının çapraz olarak kesilmesi, hapsedilme veya sürgün cezaları verilir.
7 – İrtidat; Dini terminolojide “küfre girer” şeklinde ifade edilen eylemlerdir. Örneğin farz veya sünnet olarak tanımlanan dini emirleri reddeden, hafife alan, alay veya saygısızlık eden, veya “elfaz-ı küfür” denilen sözleri konuşan kişilere uygulanır. Cezası ölümdür.
b) Tazir cezaları
Kısas ve had cezaları Kuran ayetleriyle karşılığı belirlenen suçlardır. Diğer suçlar ise ceza miktar, yöntem ve uygulaması hakimin takdirine bırakılan, tazir (toplum içinde azarlamadan sopa atmaya, sürgün, hapis ve idama kadar değişen) cezalarıdır. Tazir cezalarının namazın terki ve irtidat örneklerinde görülebileceği gibi hafif olması diye bir kural yoktur.
İslam fıkıhçıları ibadetler, cezalar, muamelat gibi hususlarda hermafroditlerle ilgili hükümler de ihdas etmişlerdir.
Örnekler: Namaz kılmayanların dövülmesi, hapsedilmesi ve kılmamakta ısrar edenlerin öldürülmesi, kısas (Göze göz, cana can gibi) hükümleri, hırsızlık yapanların elinin kesilmesi, zina suçu işleyenlere 100 sopa veya recm cezalarının verilmesi. Şeriat hukukunda eşcinselliğin ölünceye kadar hapis, 100 sopa veya recm şeklinde mezheplere göre farklılıklar gösteren cezaları bulunmaktadır.