Özet: “RTÜK Nedir? RTÜK Ne Demektir? Anlamı, Yetki ve Sorumlulukları” başlıklı yazımızda RTÜK nedir, RTÜK ne demektir, RTÜK kelimesinin tanımı, RTÜK yetki ve sorumlulukları gibi RTÜK hakkında detaylı bilgileri bulacaksınız.
RTÜK Tanımı
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), Türkiye’de faaliyet gösteren tüm radyo ve televizyonların yayınlarını denetleyen kamu kuruluşudur.
Yetki ve Sorumluluk Alanı
Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun görev ve yetkileri 4756 Sayılı Yasayla değişik 3984 sayılı Kanunun 8. maddesinde belirlenmiştir.
Üst Kurul, öngördüğü yükümlülükleri yerine getirmeyen, izin şartlarını ihlâl eden, yayın ilkelerine ve Kanunda belirtilen diğer esaslara aykırı yayın yapan özel radyo ve televizyon kuruluşlarını uyarır veya aynı yayın kuşağında açık şekilde özür dilemesini ister. Bu talebe uyulmaması veya aykırılığın tekrarı halinde ihlâle konu olan programın yayını, bir ilâ on iki kez arasında durdurulur. Bu süre içinde programın yapımcısı ve varsa sunucusu hiçbir ad altında başka bir program yapamaz. Yayını durdurulan programların yerine, aynı yayın kuşağında ve reklamsız olarak, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına Üst Kurulca hazırlattırılacak eğitim, kültür, trafik, kadın ve çocuk hakları, gençlerin fiziksel ve ahlakî gelişimi, uyuşturucu ve zararlı alışkanlıklarla mücadele, Türk dilinin güzel kullanımı ve çevre eğitimi konularında programlar yayınlanır.
Aykırılığın tekrarı halinde 3984 Sayılı Yasanın 4756 Sayılı Yasayla değişik 33. maddesinde belirtilen miktarlarda idarî para cezası uygulanır. Para cezaları, her yıl Maliye Bakanlığınca ilân edilen yeniden değerleme oranında artırılır. İhlâlin, ihlâl tarihinden itibaren, takip eden bir yıl içinde tekrarı halinde bu idarî para cezaları yüzde elli oranında artırılır. İhlâlin, ihlâl tarihinden itibaren takip eden bir yıl içinde üçüncü kez tekrarında ihlâlin ağırlığına göre izin uygulaması bir yıla kadar geçici olarak durdurulur.
3984 Sayılı “Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun” ve bu Kanunun bazı maddelerini değiştiren 4756 sayılı “Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun, Basın Kanunu, Gelir Vergisi Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair” Kanun 21.05.2002 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Yeni düzenlemeler, teknolojik gelişmeleri AB normlarını içermektedir.
Kurul kararları idari yargının denetimine açıktır.Kurallar AB normlarına uygundur.
LGBT’lere karşı tutum
RTÜK, Sex and the City 2 filminin yayın haklarını satın alan TV kanalından bu konuda bir savunma istedi. Kurul filmdeki eşcinsel evliliği ile ilgili sahnelerin “toplumun milli ve manevi değerlerine, Türk aile yapısına aykırı” olduğunu belirtmiştir.
RTÜK Başkanları
- Ali Baransel (16 Mayıs 1994 – 28 Mayıs 1996)
- Güneş Müftüoğlu (29 Mayıs 1996 – 5 Mart 1997)
- Orhan Oğuz (6 Mart 1997 – 3 Aralık 1997)
- İbrahim Agah Çubukçu (8 Aralık 1997 – 31 Mayıs 1998)
- Kutlu Savaş (1 Haziran 1998 – 31 Mayıs 2000)
- Nuri Kayış (1 Haziran 2000 – 3 Haziran 2002)
- Fatih Karaca (4 Haziran 2002 – 13 Temmuz 2005) (2 dönem Başkanlık)
- Aykut Zahid Akman (15 Temmuz 2005 – 14 Temmuz 2009) (2 dönem başkanlık)
- Davut Dursun (17 Temmuz 2009-)