Özet: “Nutuk Nedir? Nutuk Ne Demektir? Anlamı” başlıklı yazımızda Nutuk nedir, Nutuk ne demektir, Nutuk kelimesinin tanımı, Nutuk kelimesinin eş anlamlısı, Nutuk kelimesinin ingilizce karşılıkları, Nutuk ile ilgili atasözleri ve deyimler ve Nutuk hakkında detaylı bilgileri bulacaksınız.
Nutuk Tanımı
Nutuk kelimesi Arapça kökenli bir kelimedir ve Nutuk kelimesinin anlamı Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde aşağıdaki şekildedir;
1. isim Söz, konuşma
“Onun nutkundan sonra bu meselenin artık münakaşa edilmemesi, bitmesi lazımdı.” – M. Ş. Esendal
2. Söylev
Nutuk Eş Anlamlısı ve Zıt Anlamlısı
Nutuk kelimesini eş anlamlı karşılığı aşağıdaki gibidir;
- Nutuk – konuşma / söz / söylev
Nutuk kelimesini zıt anlamlı karşılığı aşağıdaki gibidir;
- Nutuk kelimesinin zıt anlamlı karşılığı bulunmamaktadır.
Nutuk İle İlgili Atasözleri ve Deyimler
Nutuk kelimesi ile ilgili atasözü ve deyimler aşağıdaki gibidir;
- nutku tutulmak
korkudan, şaşkınlıktan ve öfkeden konuşamaz olmak: Birdenbire nutku tutuldu ve bütün gayretlerine rağmen konuşamadı. –N. F. Kısakürek.
Deyim - nutuk atmak (çekmek)
uzun, sıkıcı bir konuşma yapmak veya özden yoksun bir söylev vermek: Kıyıda dalgalara nutuk çekip kekemeliğini düzeltmeye çalışıyor. –H. Taner.
Deyim - nutuk vermek
bir konuda özel olarak hazırlanıp konuşmak: Kapıdan içeri bir adım attıktan sonra durdu, nutuk verir gibi elini sallayarak… –R. N. Güntekin.
Deyim
Nutuk İle İlgili Birleşik Sözler
Nutuk kelimesi ile ilgili birleşik sözler aşağıdaki gibidir;
- Nutuk kelimesinin geçtiği herhangi bir birleşik söz bulunamamıştır.
Nutuk İngilizcesi
Nutuk kelimesinin İngilizce karşılıkları ise aşağıdaki gibidir
- Nutuk – speech
Nutuk (Söylev) Hakkında Detaylı Bilgi
Söylev, Nutuk veya Hitabet, dinleyicilere belli bir fikri, bir duyguyu aşılamak için söylenen uzunca sözlere denir. Söylev, heyecanlandırarak bir fikri aşılamaktır. Söylevlerin konuları, çoğunlukla; toplumsal fikirler, toplumsal ve ulusal dâva ve olaylardır. Törenlerde, ulusal günlerde, yıldönümlerinde, mitinglerde toplanan geniş halk kitlelerine ve topluluklara heyecan vermek, genel fikirleri anlatmak amacıyla hitap etmek veya meclis kürsüsünden siyasal ve ulusal dâvaları savunmak da söylevin niteliklerindendir.
Nutuk (Eser – Atatürk) Hakkında Detaylı Bilgi
Nutuk, yazıldığı dönemde Cumhuriyet Halk Fırkası Genel başkanı olan Mustafa Kemal Paşa’nın 15 – 20 Ekim 1927 tarihlerinde, yerli ve yabancı basın mensuplarının da katıldığı partisinin 2. yılı olan 15-20 Ekim 1927 yılları arasında Mustafa Kemal ve silah arkadaşlarının faaliyetlerini özetleyen konuşma, Kültür Bakanlığı Yayınevi tarafından (belgeler bölümü dışında) yaklaşık 900 sayfalık bir kitap olarak yayımlanmıştır ve Türkiye Cumhuriyeti’nin bu dönemle ilgili en temel resmi tarih kaynağı olmak niteliğindedir.
Nutuk’un güncel Türkçeye çevrilmiş sürümleri pek çok yayınevi tarafından basılmış bazıları Söylev adını tercih etmişlerdir.
Nutuk, belgeleri sayesinde, Atatürk’ün tarihçi kimliğini de ortaya koymaktadır. Atatürk; yaşanılan olaylarla ilgili kayıtlı belgeleri toplamış ve Nutuk’u yazarken bu belgelere dayanarak icraatlarını özetlemiştir.
Nutuk’ta Adı Geçen Kişiler
- Kâzım Karabekir Paşa
- Rauf Bey (Orbay)
- Refet Paşa (Bele)
- Cemâl Paşa (Mersinli)
- Nurettin Paşa (Sakallı)
- Kara Vasıf Bey (Karakol)
- Zeki Bey (Kadirbeyoğlu)
- Celâleddin Arif Bey
- Cafer Tayyar Paşa (Eğilmez)
- Ali İhsan Paşa (Sabis)
- Bekir Sami Bey (Kunduh)
- Rıza Nur Bey
- Çerkez Ethem Bey ve kardeşleri
- Selahattin Bey (Köseoğlu)
- Hüseyin Avni Bey (Ulaş)
- Ali Rıza Paşa
- Şerif Paşa
- Ahmet İzzet Paşa (Furgaç)
- Çürüksulu Mahmut Paşa.
Nutuk Hakkında
Atatürk, gençliğe hitabında, Nutuk’un felsefesi hakkında ipuçları vermektedir.
Atatürk, Nutuk ile geçmişi anlatıp aynı zamanda gelecekte olabilecek tehlikeleri önceden sezmemiz için alınacak derslerden bahsetmektedir.
Mustafa Kemal Atatürk’ün Kurtuluş Savaşı dönemi’ni birinci ağızdan aktardığı, Cumhuriyet tarihi açısından önemli bir eserdir.
Bazı sayfalarda açıkça belirttiği “sonraki yıllarda durumun kolay ve açıkça değerlendirilmesi için bu kadar ayrıntıya yer verilmiştir” sözü ile Atatürk ileri görüşlülüğünü bir kere daha ortaya koymuştur.
Aynı zamanda bu kitap, şu an Türkiye Cumhuriyeti’n de ders olarak okutulan T.C İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersinin ders ve çalışma kitaplarının hazırlamasında en buyuk rolü oynamıştır. Bu kitap Atatürk’ün Samsun’a çıktığı tarih olan 19 Mayıs 1919’dan, Cumhuriyet sonrası inkılap dönemine kadarki (1927) zaman diliminde olan olayları anlatmaktadır.
Nutuk, Atatürk’ün 1927 yılında CHP kurultayında yaptığı konuşmanın metnidir.
Nutuk Dili
Atatürk’ün yetiştiği dönemde kullanılan söz dağarcığı ve cümle yapısı bakımından ulusal edebiyat devrinin temsil ettiği dildir. Klâsik Osmanlıca’ya göre oldukça sadeleştirilmiştir. O devirde kullanılan Arapça ve Farsça sözcükler ve bu dillerden alınan kurallarla oluşturulan tamlamalar, devlet dilinde kullanımından dolayı Nutuk’a girmiş sözcükler nedeniyle dili günümüze göre oldukça ağırdır. Dil kullanılırken anlatılan duruma göre bazen kısa ve keskin tümceler bazen de uzun ve hareketli söyleyişlere yer verilmiştir
Değişik Baskıları
1927’de Osmanlıca harflerle basılan Nutuk’un, sonraki yıllarda birçok kurum ve kitabevi tarafından sayısız baskıları yapılmıştır. 1960’lı yıllardan başlayarak bazı baskılarda, o tarihlerde TDK’nin yaygınlaştırmaya çalıştığı Öztürkçe kullanma akımına uyularak “Nutuk” yerine “Söylev” adı da kullanılmıştır. Bazı baskılarda hem Söylev hem de Nutuk adının birlikte kullanılması tercih edilmiştir. Belli başlı “Nutuk” baskıları şunlardır:
- “Nutuk“, Osmanlıca, 1927. 543 sayfa, bez ciltli, 19×27 cm ebatlarında, başta Mustafa Kemal portresi ve sonda 7 tabaka halinde 10 ayrı harita eki mevcut.
- “Nutuk“, Yeni harflerle, Devlet Basımevi, İstanbul, 1938. 658 sayfa. Renkli, katlanmış harita eki var.
- “Nutuk, Kemal Atatürk“, Türk Devrim Tarihi Enstitüsü, Milli Eğitim Basımevi, 1950. 3 Cilt (Son cilt “Vesikalar”)
- “Söylev (Nutuk)“, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara Üniversitesi Basımevi,1963. 2 Cilt. Günümüz Türkçesine sadeleştirilmiş sürüm.
- “Nutuk“, Tercüman 1000 Temel Eser, 1973. Cumhuriyetin 50. yılı için özel baskı, tam metin. 2 cilt?
- “Nutuk Söylev“, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1984 . 2 Cilt.
- “Söylev“, Çağdaş Yayınları, İstanbul, 1984. 2 Cilt(Cilt I-II ve Cilt III). Hıfzı Veldet Velidedeoğlu yayına hazırlamış. İlk cildi 17 baskı yaptı.
- “Söylev “Nutuk”“, .Dündar Yayınları 1998
- “Nutuk (Söylev)“, Kaya Yayınları, 2000.
- “Söylev (Nutuk) Seçmeler“, Betik Yayıncılık, 2002.