Özet: “Madde Nedir? Madde Ne Demektir? Anlamı” başlıklı yazımızda Madde nedir, Madde ne demektir, Madde kelimesinin tanımı, Madde kelimesinin eş anlamlısı, Madde kelimesinin ingilizce karşılıkları, Madde ile ilgili atasözleri ve deyimler ve Madde hakkında detaylı bilgileri bulacaksınız.
Madde Tanımı
Madde kelimesi Arapça kökenli bir kelimedir ve Madde kelimesinin anlamı Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde aşağıdaki şekildedir;
1. isim Duyularla algılanabilen nesne
2. Bir cismi oluşturan öge, öz
“Cam yapmak için silisli maddeler kullanılır.”
3. Yasa, sözleşme, antlaşma vb. metinlerde, her biri başlı başına bir yargı getiren ve çoğu kez rakamla belirtilen bölüm
“Kanun tatbikatında merhamet bilmez. Suçları maddeleriyle ölçer. Hükmünü verir, çarpar.” – H. R. Gürpınar
4. Sözlük ve ansiklopedilerde tanımlanan, anlatılan kelime, ad veya konulardan her biri
“Bir uzmanla buluşacağı zaman ansiklopediyi açar, o konuyla ilgili maddeyi okur.” – S. Birsel
5. Para, mal vb. ile ilgili şey
“Maddeye önem vermek.”
6. Kendi içinde bütünlüğü olan anlatım
7. fizik Boşlukta yer kaplayan, bir kütlesi olan her türlü varlık, özdek
8. kimya Molekül
Madde Eş Anlamlısı ve Zıt Anlamlısı
Madde kelimesini eş anlamlı karşılığı aşağıdaki gibidir;
- Madde – özdek / öz / molekül
Madde kelimesini zıt anlamlı karşılığı aşağıdaki gibidir;
- Madde kelimesinin zıt anlamlı karşılığı bulunmamaktadır.
Madde İle İlgili Atasözleri ve Deyimler
Madde kelimesi ile ilgili atasözü ve deyimler aşağıdaki gibidir;
- Madde kelimesinin geçtiği herhangi bir atasözü veya deyim bulunamamıştır.
Madde İle İlgili Birleşik Sözler
Madde kelimesi ile ilgili birleşik sözler aşağıdaki gibidir;
madde başı
madde madde
ak madde
boyar madde
boz madde
etken madde
etkili madde
geçici madde
ham madde
kozmik madde
uyuşturucu madde
yardımcı madde
dolgu maddesi
kanun maddesi
katkı maddesi
tekel maddesi
Madde İngilizcesi
Madde kelimesinin İngilizce karşılıkları ise aşağıdaki gibidir
- Madde – substance, material, item
Madde Hakkında Detaylı Bilgi
Madde ya da özdek, boşlukta yer kaplayan (hacim), kütlesi olan tanecikli yapılara denir. 5 duyu organımızla algılıyabildiğimiz (hissedebildiğimiz) canlı ve cansız varlıklara denir.
Maddenin en küçük yapı birimi atomlardır. Atomlar birleşerek maddeleri meydana getirir. örneğin: iki hidrojen atomu ile bir oksijen atomu birleşerek suyu meydana getirirler.
Atom elektron nötron ve protondan oluşmuştur.
Elektron maddenin en küçük parçacığıdır ve enerjiden oluşur…Nükleer fizik ve nükleer kimyada nötrino adı ile anılan bu enerji hakkında halen pek az şey bilinmektedir.
Madde Kendi çapında:
- Fiziksel olay: Bir madde üzerinde meydana geldiği zaman, o maddenin hüviyetini, yapısını değiştirmeyen olaydır. Mesela kağıdın yırtılması, fiziki bir olaydır. Çünkü kağıdın şekli değişmiş fakat özü yine kâğıttır.
- Kimyasal olay: Bir madde üzerinde meydana geldiği vakit, o maddenin hüviyet ve yapısını değiştiren olaydır. Mesela kağıdın yanması gibi.
Atomların çekirdeklerinde değişmeler, parçalanmalar olduğu, radyoaktif denilen elementlerden anlaşılmaktadır. Atomların ortasında bulunan çekirdeklerin bu parçalanmasında, bir elementin başka bir elemente dönüştüğü anlaşılmıştır. Ayrıca, Albert Einstein’in izafiyet kuramına göre madde ve enerji birbirine eşdeğerdir. Bu sebeple madde enerjiye, enerji de maddeye dönüştürülebilir. Mesela bir uranyum çekirdeğinin veya başka bir ağır atom çekirdeğinin ikiye ayrılmasıyla meydana gelen çekirdek bölünmesinde madde enerjiye dönüşür. Bileşik cisimlerde olduğu gibi, elementler de hep değişmekte, bir halden başka hale dönmektedir.
Maddenin Ortak Özellikleri
- Kütle
- Hacim
- Atom ve Moleküller
- Ağırlık
- Eylemsizlik
- Elektirikli Yapı
- tanecikli Yapı
Madde Türleri
- Baryonik Madde
- Ters Madde
- Karanlık Madde
Maddenin Halleri
Maddenin hâli bir maddenin faz durmunu tanımlar. Şu anda 16 tane madde hâli tanımlanır. Maddenin dört klasik hâli:
- Katı
- Sıvı
- Gaz
- Plazma olarak kabul edilir.
Maddenin hallerinin evrende bulunuş yüzdeleri %99 plazma, %0.6 gaz, %0.3 sıvı, %0.1 katı şeklindedir.
Maddenin Ayırt Edici Özellikleri
Özkütle | |||
Özhacim | |||
Çözünürlük | |||
Özısı | |||
Genleşme Katsayısı | |||
Esneklik katsayısı | |||
Kaynama noktası | |||
Erime noktası | |||
Yoğunlaşma noktası | |||
Erime ısısı | |||
Buharlaşma noktası |