Özet: “İrade Nedir? İrade Ne Demektir? Anlamı” başlıklı yazımızda İrade nedir, İrade ne demektir, İrade kelimesinin tanımı, İrade kelimesinin eş anlamlısı, İrade kelimesinin ingilizce karşılıkları, İrade ile ilgili atasözleri ve deyimler ve İrade hakkında detaylı bilgileri bulacaksınız.
İrade Tanımı
İrade kelimesi Arapça kökenli bir kelimedir ve İrade kelimesinin anlamı Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde aşağıdaki şekildedir;
1. isim Bir şeyi yapıp yapmamaya karar verme gücü, istenç |
2. felsefe, ruh bilimi İstenç |
3. Buyruk |
4. İstek, dilek |
İrade Eş Anlamlısı ve Zıt Anlamlısı
İrade kelimesini eş anlamlı karşılığı aşağıdaki gibidir;
- İrade – istenç / buyruk / dilek / istek
İrade kelimesini zıt anlamlı karşılığı aşağıdaki gibidir;
- İrade kelimesinin zıt anlamlı karşılığı bulunmamaktadır.
İrade İle İlgili Atasözleri ve Deyimler
İrade kelimesi ile ilgili atasözü ve deyimler aşağıdaki gibidir;
- İrade kelimesinin geçtiği herhangi bir atasözü veya deyim bulunamamıştır.
İrade İle İlgili Birleşik Sözler
İrade kelimesi ile ilgili birleşik sözler aşağıdaki gibidir;
irade beyanı | irade dışı | irade kaybı | irade yitimi |
millî irade |
İrade İngilizcesi
İrade kelimesinin İngilizce karşılıkları ise aşağıdaki gibidir
- İrade – self control
İrade Hakkında Detaylı Bilgi
İstenç, eskiden irade anlamında kullanılıp, belirli bir yapabilme gücünü ya da itici gücün varlığını belirtmek için kullanılır. Buna bağlı olarak birkaç yönden istenç kavramını belirtmek gerekir: İlk olarak, istencin, özgürlüğü de kendinde barındıran bir isteme durumu olarak tarif edilmesi söz konusudur. Öte yandan bir bilinç yetisi olarak da belirtilir. Buna göre tasarımlarımız ve görüşlerimiz üzerinde bilinçli bir seçme ve karar verme yetenegimiz sözkonusudur.
Bir başka anlamda ise, istenç, duygulanımlardan bağımsız olarak, salt akla dayalı bir isteme durumunun mümkün olduğunu varsayar; yani her tür isteme ve eylemliliklerimizi rasyonel olarak belirleyebiliriz önermesini dile getirir. Bunun yanı sıra istenilen şeyi fiilen yapabilme ve bir kararı yerine getirebilme yeteneği ya da gücü de istenç kavramının içeriğinde yer alır.
Son olarak, bütün bu tanımları içerecek şekilde, istenç, dünyanın ya da yaşamın, hem rasyonel hem de özgür bir şekilde gerçekleşmesi olarak bilinilip tanımlanabilir. İstencin, bazı bakımlardan, özgür irade olarak anlaşılması söz konusudur. Felsefe akımı olarak istenççilik, burada belirtilen istenç kavramının anlam katmanlarını içererek meydana gelmiştir.
Külli İrade Nedir?
Külli irade, Allah’ın mutlak iradesi demektir. Allah’ın sübuti sıfatlarından biri de irade sıfatıdır. Allah dilediğini, dilediği zaman, dilediği şekilde yapar. O, bir şeyin olmasını istediğinde, kendisine engel olacak hiçbir güç yoktur. Bir şeyin olmasını dilediği zaman ona “ol” der, o da hemen oluverir. (Yasin suresi, 82. ayet.). Kur’an-ı Kerim’de Allah’ın iradesiyle ilgili olarak “Allah dilediğini yaratır.” (Al-i İmran suresi, 47. ayet.) denilmiştir. Hz. Peygamber de “Allah’ın dilediği olur, dilemediği olmaz.” buyurmuştur.
Cüz-i İrade Nedir?
Cüzi irade ise, Allah’ın kula verdiği, seçme yeteneği ve özelliğidir. İnsanı sorumlu kılan da budur. Eğer Allah insana irade özgürlüğü vermemiş olmasaydı kullarını yaptıklarından sorumlu kılmazdı. Nitekim irade sahibi olmayan melekler sorumlu değildir.