Özet: “HGB Nedir? HGB Ne Demektir? HGB Kelime Anlamı” başlıklı yazımızda HGB nedir, HGB ne demektir, HGB kelimesinin tanımı, HGB nasıl ölçülür, HGB normal değerleri nelerdir gibi HGB hakkında detaylı bilgileri bulacaksınız.
HGB Tanımı
Hemoglobin kırmızı kan hücrelerinde (Eritrosit) bulunan protein yapıda bir moleküldür. Görevi akciğerlerden alınan oksijeni vücuttaki dokulara taşımak, hücrelerin üretmiş oldukları karbondioksiti ise dokulardan akciğere taşımaktır. Kana kırmızı rengi veren ise hemoglobin molekülünün içerisinde bulunan demir elementidir Hemoglobin değerleri anemi, kan kaybı vb durumların değerlendirilmesinde kullanılır. Egzersiz, yanık, aşırı kusma ve yüksek rakım gibi durumlarda hemoglobin miktarı artarken anemi gibi durumlarda miktarı azalır.
Aneminin sık görülen bulgularından çarpıntı, anemi yüzünden dokularda oluşan oksijen açlığını gidermek amacıyla, kalbin atım hızını ve her atımda pompaladığı kan miktarını artırması nedeniyle ortaya çıkar. Buna rağmen dokularda yeterli oksijen sağlanamıyorsa, solunum sayısının artması ve nefes darlığı ortaya çıkar. Uzayan anemilerde ve yaşlı kişilerde veya kalp hastalığı olanlarda kalp yetmezliğine ait bulgular gelişebilir.
Anemideki en belirgin bulgulardan birisi de solukluktur. Aneminin şiddetine bağlı olarak, ağız ve göz kapağı içindeki deride ilk olarak fark edilebilen solukluk, aneminin ilerlemesi ile avuç içinde, tırnak yataklarında ve deride de belirginleşir. Anemiye yol açan nedene bağlı olarak çok çeşitli bulgular gelişebilir.
HGB Normal Değerler
Hemoglobin: 14-18 g/dL (erkek); 12-16 g/dL (kadın)
Hemotokrit: % 42-52 (erkek); %36-46 (kadın)
Artığı Durumlar: Polisitemilerde, doğuştan var olan kalp hastalıklarında, aşırı su kaybında yüksektir Orak hücre anemisi gibi kırmızı küre şekil bozukluklarında hemotokrit hatalı olarak yüksek çıkar, bunlarda hemoglobin miktarına bakılmalıdır
Azaldığı Durumlar: Anemilerde
Hemoglobin Nasıl Ölçülür?
Kandaki hemoglobin miktarını ölçmek için birçok yöntem bulunmaktadır. Ancak günümüzde bu test için otomatize cihazlar geliştirilmiştir. Bu cihazlarda kandaki kırmızı hücreler (eritrositler) parçalanarak içerisindeki hemoglobin moleküllerinin açığa çıkması sağlanır. Açığa çıkan yani serbestleşen hemoglobin molekülleri siyanit (cyanide) adı verilen kimyasal bir molekül ile birleşerek siyanomethemoglobin (cyanomethemoglobin) adı verilen bileşiği oluştururlar.
Hemoglobin Yapısındaki Niteliksel Anormallikler
Hemoglobinin yapısal anormalliklerine yol açar. Bu grup hemoglobinopa-tilere örnek olarak orak hücreli anemi, Hmoglobin C ve Hemoglobin E hastalığı verilebilir (bkz. orak hücreli anemi). Hemoglobinin alt birimlerinin sentezinde niceliksel azalmalar: Hemoglobinin yapı-sında alfa ve beta olmak üzere iki protein vardır. Normal hemoglobinin yapısında alfa ve beta eşit miktarda bulunur. Bu eşitli-k-te bozulma olursa alyuvarlar yıkılır ve hatalarda anemi gelişir. Bu duruma yol açan hastalık talasemi olarak adlandırılmaktadır.
Hemoglobinüri
İdrarda serbest hemoglbin bulunması anlamına gelmektedir. Bu durum kırmızı kan hücrelerinin (alyuvar) hızlı şekilde parçalanması (hemolitik anemi) netice-sinde gözlenebilir. İdrar pembe, koyu kırızı ve hatta kola renginde olabilir. İdrar yollarından kanama olması (hematüri), ba-zı ilaçlar, besinler ve ağır kas yıkımı (miyoglobinüri) benzer bir idrar görünümüne yol açabilir.