Özet: “Falez Nedir? Falez Ne Demektir? Anlamı” başlıklı yazımızda Falez nedir, Falez ne demektir, Falez kelimesinin tanımı, Falez kelimesinin eş anlamlısı, Falez kelimesinin ingilizce karşılıkları, Falez ile ilgili atasözleri ve deyimler ve Falez hakkında detaylı bilgileri bulacaksınız.
Falez Tanımı
Falez kelimesi Fransızca kökenli bir kelimedir ve Falez kelimesinin anlamı Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde aşağıdaki şekildedir;
isim, coğrafya Yalı yar
Falez Eş Anlamlısı ve Zıt Anlamlısı
Falez kelimesini eş anlamlı karşılığı aşağıdaki gibidir;
- Falez kelimesinin eş anlamlı karşılığı bulunmamaktadır.
Falez kelimesini zıt anlamlı karşılığı aşağıdaki gibidir;
- Falez kelimesinin zıt anlamlı karşılığı bulunmamaktadır.
Falez İle İlgili Atasözleri ve Deyimler
Falez kelimesi ile ilgili atasözü ve deyimler aşağıdaki gibidir;
- Falez kelimesinin geçtiği herhangi bir atasözü veya deyim bulunamamıştır.
Falez İle İlgili Birleşik Sözler
Falez kelimesi ile ilgili birleşik sözler aşağıdaki gibidir;
- Falez kelimesinin geçtiği herhangi bir birleşik söz bulunamamıştır.
Falez İngilizcesi
Falez kelimesinin İngilizce karşılıkları ise aşağıdaki gibidir
- Falez – cliff
Falez Hakkında Detaylı Bilgi
Falez, Fransızca falaise dik kayalık sahil anlamına gelmektedir. Türkçe coğrafya literatüründe yalıyar da kullanılmaktadır. Falezler kayaların aşınması ile oluşan yüksek eğimli (genelde >40°, dik hatta negatif eğimli) kıyılardır.
Deniz ve göllerin kenarlarında bulunan ve dalga aşındırmasına bağlı olarak meydana gelmiş bulunan dikliklerdir. Bununla birlikte, deniz ve göllerin kenarlarında görülen bütün diklikler dalga aşındırmasına bağlı olarak meydana gelmemişlerdir. Önce su yüzeyine yakın bir tabaka veya çatlakta meydana gelen oyuk, dalganın çarparak yaptığı aşındırma sonucu giderek büyür. Oyuğun üzerinde bulunan kütlelerin de düşmesi sonucu yamaç dikliği kara içlerine doğru geriler.
Falezler tabanlarında dalga erozyonu, su üstünde de yamaç erozyonu süreçleri kontrolünde sürekli olarak gerileyen niteliktedir. Dünya kıyıları 3/4 oranında falezli kıyılardan oluşmaktadır. Falezlerin oluşumu ve tipleri büyük oranda kıyıda yüzlek veren jeolojik formasyonların (yapı ve litoloji) özelliklerine bağlıdır. Bu özellikler kayaların günlenmeye ve erozyona direnciyle ilişkilidir.
Falez Çeşitleri Nelerdir?
- Sözde (yalancı) Falez: Tektonik hatlara bağlı olarak oluşmuş dalga aşındırması dışında şekillenmiş dikliklere sözde falez veya yalancı falez denilmektedir.
- Ölü Falez: Fırtınalı zamanlarda bile dalgaların erişemediği, yani iyice gerilemiş ve dalga aşındırmasının etkisi dışında kalmış falezler de bulunmaktadır. Bu falezlere ise ölü falez denilmektedir.
- Canlı yalıyar: doğrudan deniz dalgalarının etkisinde kalır. Genellikle, dalgaların alttan oymasıyla bir çentikle aşındırma platformundan ayrılır. Çentiğin üzerindeki şev yerçekimi ve sellenme süreçlerinin etkisiyle biçimlenerek evrim geçirir.
- Dalan yalıyar: arada bir aşındırma platformu olmadan süratle deniz suları altına dalar, bu tür yalıyarlar tektonik kökenli bir sarplığın yakın geçmişte sular altında kalmasıyla oluşur.
- Çift yalıyar: Eteğinde yuvarlanmış ya da kaymış pek büyük yığın, küme, tümsek bulunur.
Falez Tipleri Nelerdir?
Falezler, yer aldıkları kıyıdaki tabakaların eğim yön ve değerlerinin gösterdikleri farklılıklara bağlı olarak çeşitli görünümde olurlar.
- TİP A: Kıyı platformu hafif eğimli olarak derinleşebilir.
- TİP B: Falez önünde yatay, yataya yakın bir kıyı platformu bulunabilir, bu platform üzerinde dar bir plaj da gelişebilir.
- TİP C: Dalımlı falezlere dik falezin deniz seviyesi altında da yüksek eğimle devam etmesine denilir.
Dalımlı Falezler:Aktif kıyı yükselmesinin (faylanma) gözlendiği yerlerde de gözlenirler. Kıyı Platformu bulunmaz. Oluşumunda çeşitli parametrelerin etkileşimi çok önemlidir. Yapı ve Süreç olarak;
- Yapı: çok dayanıklı ve homojen kayaların aşınması ile oluşurlar.
- Süreç: Çok yüksek dalga enerjisine sahip alanlarda gözlenirler.