Özet: “Edebiyat Nedir? Edebiyat Ne Demektir?” başlıklı yazımızda edebiyat nedir, edebiyatın tanımı, edebiyatın anlamı, edebiyat sözlük anlamları, edebiyatın eş anlamlı karşılıklarını ve edebiyat hakkında detaylı bilgileri bulacaksınız.
Edebiyat kelimesi bilgileri
- Edebiyat kelimesinin kökeni: Arapça
- Eş anlamlısı: literatür
- Deyim: “edebiyat yapmak”
- Edebiyat kelimesinin İngilizcesi: n. literature, belles lettres, polite letters, letters
Edebiyat tanımı
Edebiyat veya yazın; olay, düşünce, duygu ve hayalleri dil aracılığı ile estetik bir şekilde ifade etme sanatı.
TDK sözlükte “edebiyat” nedir?
1. isim Olay, düşünce, duygu ve hayallerin dil aracılığıyla sözlü veya yazılı olarak biçimlendirilmesi sanatı, yazın (II), gökçe yazın
“Edebiyat hocasıyken talebeme bu nesir sanatından bir defa bahsetmiştim.” – F. R. Atay
2. Bir bilim kolunun türlü konuları üzerine yazılmış yazı ve eserlerin hepsi, literatür
“Hekimlik edebiyatı.”
3. İçten olmayan, gereksiz, yapmacık, boş sözler
Edebiyat eş anlamlısı
Edebiyat kelimesinin eş anlamlısı aşağıdaki gibidir;
- edebiyat / literatür
Edebiyat ile ilgili atasözü ve deyimler
Deyim: “edebiyat yapmak”
Bir konu üzerinde gereksiz yere süslü sözler söylemek: Biz edebiyat yapmıyoruz, gazetecilik ediyoruz, modern gazetecilik! -M. Ş. Esendal.
Edebiyat hakkında bilgiler
Edebiyat düşünce ve duyguları güzel ve etkili bir biçimde anlatma sanatı olarak tanımlanabilirse de her anlatı her metin edebiyat tanımı içerisine sokulmaz. Amacı okuyucuya estetikbir lezzet sunmak değil de onu bir konuda aydınlatacak teknik bilgileri içeren yapıtlar (bilimsel makale veya kitaplar, gazete haberleri gibi) edebiyat tanımı dışında değerlendirilirler. Bununla birlikte bazı müellifler bilimsel yapıt ve haberlerin edebi değer taşıtabilecek nitelikte olabileceği gibi sanatsal kaygı taşımayan şiirlere de rastlanabileceğini belirterek bu tanıma karşı çıkmışlardır. Ayrıca edebiyat sadece yazılı metinleri kapsamaz, edebiyat eserleri (destanlar vb.) her zaman yazılı olarak ifade edilmeyebilir.
Kurgucu anlayış
İlk temsilcisi Aristoteles olup, ünlü düşünür Poetika adı çalışmasında tragedyayı enine boyuna incelerken kurguyu ön plana çıkararak,sanatsal dışavurumu ikinci plana atmıştır.
Dışavurumcu anlayış
MS. 1. yüzyılda Eski Romalı düşünür Longinus ait Peri Hypsous (Yücelik Üzerine) adlı çalışmasında bir yapıtın sanatsal değerinin içindeki coşku miktarı ile ölçülebileceğini iddia ederek kurgucu anlayışı reddetmiştir.
20. yüzyıl’dan itibaren her iki anlayışın ortaklaşa yansıtıldığı eserler üretimiştir. Sözgelimi James Joyce’un Ulysses adlı romanı hem kusursuz bir kurguya hem de dışavurumun en abartılı ve yoğun kullanıldığı devrimci bir çalışma olarak dikkat çekmektedir.
Edebiyatta gerçeklik
Bazı edebiyat eserlerinde gerçeklik, kurmaca gerçeklik şeklindedir. Eseri ortaya koyan sanatçı gerçek hayattan esinlendiği olaylar ya da fikirler ile kendi kafasındakileri harmanlar. Bunun sonucunda eserler hem gerçek hayattan, hem de sanatçının duygu, düşünce ve hayallerinden izler taşır.
Edebiyat türleri
- Şiir
- Hikaye
- Drama
- Efsane
- Deneme
- Roman
- Diğer anlatım türleri