Usul erkan bilmez nadan elinden / Usul ağlar erkan ağlar yol ağlar
Gerçek adı Şah İsmail ya da I. İsmail olan Hatai (Hatayi) aslında Safevi Devletinin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. 17 Temmuz 1487 ile 24 Mayıs 1524 tarihleri arasında yaşayan Şah İsmail, şiirlerinde Şeyh Hatayi (Şah Hatai) takma adını kullanmıştır. Doğum yeri Azerbaycan’ın Erdebil şehri iken ölüm yeri için 2 rivayet var. Birisi yine Erdebil diğeri ise İran’ın Tebriz şehri. Şiirlerinde Nesimi ve Fuzuli’den etkilenmiştir. Şiirleri, Alevi-Bektaşi edebiyatının en güzel örneklerini sunmaktadır. Şiirlerini Azerbaycan Türkçesi’nde hece ve aruz ile yazmıştır.
Şah Hatayi’nin şiirlerden biriside Usul Erkan Bilmez Nadan Elinden şiiridir. Günümüze kadar ulaşan Usul Erkan Bilmez Nadan Elinden şiirinin son mısraları ise şöyle;
Şah Hatâyî’m neler gelir dilimden
Hakikat kuşağın çözme belinden
Usul Erkan Bilmez Nadan Elinden Şiiri
> Usul erkan bilmez nadan elinden
Usul ağlar erkan ağlar yol ağlar
Bülbülün figanı gonca gülünden
Bülbül ağlar diken ağlar gül ağlar
> Kamil olanların bellidir yeri
Aşk yoluna koydum can ile seri
Hakk’ın didarını görelden beri
Derya ağlar ırmak ağlar göl ağlar
> Haçan cüşa gelse akar bu seller
Açılmış laleler kırmızı güller
Çalkanır şahanlar dökülür teller
Şahan ağlar pençe ağlar tel ağlar
> İyi ile konuş olasın iyi
Felek iyi bilir paşayı beyi
Bu çarhın elinden el aman deyi
Hünkar ağlar vezir ağlar kul ağlar
> Şah Hatâyî’m neler gelir dilimden
Hakikat kuşağın çözme belinden
Nice özün bilmez derviş elinden
Hırka ağlar tülbent ağlar şal ağlar