Seksen bin kelâmın başı / Kanlıdır nefes öldürür
Gerçek adı Şah İsmail ya da I. İsmail olan Hatai (Hatayi) aslında Safevi Devletinin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. 17 Temmuz 1487 ile 24 Mayıs 1524 tarihleri arasında yaşayan Şah İsmail, şiirlerinde Şeyh Hatayi (Şah Hatai) takma adını kullanmıştır. Doğum yeri Azerbaycan’ın Erdebil şehri iken ölüm yeri için 2 rivayet var. Birisi yine Erdebil diğeri ise İran’ın Tebriz şehri. Şiirlerinde Nesimi ve Fuzuli’den etkilenmiştir. Şiirleri, Alevi-Bektaşi edebiyatının en güzel örneklerini sunmaktadır. Şiirlerini Azerbaycan Türkçesi’nde hece ve aruz ile yazmıştır.
Şah Hatayi’nin şiirlerden biriside Seksen Bin Kelâmın Başı şiiridir. Günümüze kadar ulaşan Seksen Bin Kelâmın Başı şiirinin son mısraları ise şöyle;
Hatâyî kendi hâlinde
Muhammed Ali yolunda
Seksen Bin Kelâmın Başı Şiiri
> Seksen bin kelâmın başı
Kanlıdır nefes öldürür
Budur evliyâ buyruğu
Kanlıdır nefes öldürür
> Kötünün sözü ağudur
Urur sinemi dağıdır
Kalbimiz Hakk’ın evidir
Kanlıdır nefes öldürür
> İyinin sözü dişlidir
Dâimâ gözü yaşlıdır
Âdem öldüren suçludur
Kanlıdır nefes öldürür
> Kâ’be yaptım Halîl ile
Âyet ile delîl ile
Fakîr ile zelîl ile
Kanlıdır nefes öldürür
> Hatâyî kendi hâlinde
Muhammed Ali yolunda
Bir kelâm geldi dilinde
Kanlıdır nefes öldürür