Hakıykat içre ger cansan / Yol içinde hicaptan geç
Gerçek adı Şah İsmail ya da I. İsmail olan Hatai (Hatayi) aslında Safevi Devletinin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. 17 Temmuz 1487 ile 24 Mayıs 1524 tarihleri arasında yaşayan Şah İsmail, şiirlerinde Şeyh Hatayi (Şah Hatai) takma adını kullanmıştır. Doğum yeri Azerbaycan’ın Erdebil şehri iken ölüm yeri için 2 rivayet var. Birisi yine Erdebil diğeri ise İran’ın Tebriz şehri. Şiirlerinde Nesimi ve Fuzuli’den etkilenmiştir. Şiirleri, Alevi-Bektaşi edebiyatının en güzel örneklerini sunmaktadır. Şiirlerini Azerbaycan Türkçesi’nde hece ve aruz ile yazmıştır.
Şah Hatayi’nin şiirlerden biriside Hakıykat İçre Ger Cansan şiiridir. Günümüze kadar ulaşan Hakıykat İçre Ger Cansan şiirinin son mısraları ise şöyle;
Kemal ehliylen hemdem ol
Hatayi sen Şahı tanı
Hakıykat İçre Ger Cansan Şiiri
> Hakıykat içre ger cansan
Yol içinde hicaptan geç
Vahid ile vahid olgıl
Yürü gayrı hisaptan geç
> Ohu bu defteri gayrı
Eylegil hazrete seyri
Budur ehl olanın hayrı
Yürü özge sevaptan geç
> Ohu bu defter-i ışkı
Gör ne pend etmiş ol üstad
Kelam-ı ışktan al irşad
Bu burhansız kitaptan geç
> Gördün ki bir günahkar can
Muhammed ışkına afvet
Ali-sıfat bir iş işle
Ki lutf eyle gazaptan geç
> Didar isteyene ey can
Uyhu haramdır şöyle bil
Hemişe çeşmi bidar ol
Yürü ol datlı habtan geç
> Bu dünya bir yıkık evdir
Hezar yapsan abad olmaz
Baş ağrıtma gel ey arif
Bu bünyadsız haraptan geç
> Kemal ehliylen hemdem ol
Hatayi sen Şahı tanı
Ummagıl hasisten ihsan
Bağludur gel o baptan geç