Derece gönlünde güman gerekmez
Gerçek adı Şah İsmail ya da I. İsmail olan Hatai (Hatayi) aslında Safevi Devletinin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. 17 Temmuz 1487 ile 24 Mayıs 1524 tarihleri arasında yaşayan Şah İsmail, şiirlerinde Şeyh Hatayi (Şah Hatai) takma adını kullanmıştır. Doğum yeri Azerbaycan’ın Erdebil şehri iken ölüm yeri için 2 rivayet var. Birisi yine Erdebil diğeri ise İran’ın Tebriz şehri. Şiirlerinde Nesimi ve Fuzuli’den etkilenmiştir. Şiirleri, Alevi-Bektaşi edebiyatının en güzel örneklerini sunmaktadır. Şiirlerini Azerbaycan Türkçesi’nde hece ve aruz ile yazmıştır.
Şah Hatayi’nin şiirlerden biriside Gelüb İhlas İle Yola Gidenin şiiridir. Günümüze kadar ulaşan Gelüb İhlas İle Yola Gidenin şiirinin son mısraları ise şöyle;
Can Hatâyî´m eydür düşürdün derde
Zavallı sofudan kalkmıyor perde
Gelüb İhlas İle Yola Gidenin Şiiri
> Gelüb ihlas ile yola gidenin
Derece gönlünde güman gerekmez
Sil süpür kalbini evin pak eyle
Mü´minin aynası duman gerekmez
> Bir kişinin iki yerde eli olsa
Faydesi olmaz Ali oğlu olsa
Müsahibden gizli dalda yeri olsa
Andan sana gelen iman gerekmez
> Müsahib mürebbi yolda bir kişi
Dili söyler amma değildir işi
Çünki baş etmezsin tuttuğun işi
Er yükü gevherdir saman gerekmez
> Mürebbi müsahib cesedde canım
Mürebbi imanım müsahib dinim
Aşina et yolda kanın
Önü yahşi sonu yaman gerekmez
> Can Hatâyî´m eydür düşürdün derde
Zavallı sofudan kalkmıyor perde
Gördün ki bir lokma geldi bir yerde
O lokma çiğ ise yemen gerekmez