Doğan Özellikleri (Özet)
Doğan, bir kuş türü olup 18 yıla kadar yaşarlar ve 1.2 kg ağırlığa kadar çıkabilirler. Doğanların maksimum hızları ise 322 km/saat.
Doğan türü | Kuş |
Doğanlar ne yer | kuş, tavşan, yarasa (etçil) |
Doğanlar kaç yıl yaşar | 12 yıl – 18 yıl |
Doğanlar kaç kilo | 0.7 kg – 1.2 kg |
Doğanların boyu | 22 cm – 40 cm metre |
Doğanların hızı | 322 km / saat |
Doğanlar nerede yaşar | Dağlar ve uçurumlar gibi yüksek alanlar |
Doğan Neslinin Tükenme Olasılığı | Soyu Tükenmesi Tehlike Altında (Threatened) |
Doğanların Yaşamları
Doğan (İngilizcesi falcon), Kuzey Yarımküre’nin daha ılıman bölgelerini tercih etmelerine rağmen tüm dünyada bulunan orta büyüklükteki av kuşlarıdır. En acımasızlıkları ve inanılmaz uçma yetenekleriyle tanınırlar. Özellikle diğer kuşlara kıyasla, hızla yön değiştirmesini sağlayan kanatları ön plana çıkmaktadır. Doğanlar, 320 km/saat hıza kadar olan dalışlarda kaydedildi. Bu da gezegendeki en hızlı canlılar oldukları anlamına geliyor.
Alaca doğan (Bayağı doğan) ve kara doğan gibi tüm dünyada bulunabilen 40’tan fazla tür vardır. Doğanların boyları 25 cm ile 60 cm arasında değişmektedir. Ancak yükseklik türlere bağlıdır. Alaca doğan dünyadaki en yaygın av kuşudur ve Antarktika dışında her kıtada bulunur. Doğanlar, güçlü kanatlarıyla havayı yararak hızla ve düz bir çizgi boyunca uçarlar. Bazı türler, yerdeki avın üstüne atlamak için uygun zamanı kollarken, kanatlarını hızla çarparak havada daireler çizebilir.
Doğanları kabaca üç veya dört gruba ayrılabilir. İlk grup kerkenezleri içerir (muhtemelen Amerikan kerkenezini hariç). Kerkenezler başlıca karasal omurgalılar ve kemirgenler, sürüngenler veya böcekler gibi uygun büyüklükteki omurgasızlarla beslenirler. Bir diğeri ise kahverenkli küçük ve bodur doğanlardır. Genellikle gri renkli olan üç Afrika türü, bu grubun tipik üyelerinden ayrı durur.
En büyük uzunluğa sahip tür, 65 cm’ye kadar olan akdoğandır. En küçük doğanlar ise sadece 25 cm ebatı ile Seyşeller kerkenezidir. Doğanlar, baykuşlarda olduğu gibi cinsel dimorfizm sergilerler. Dişiler genellikle erkeklerden daha büyüktür. Böylece daha geniş bir av türü yelpazesine izin verir.
Birçok yırtıcı kuşta olduğu gibi, doğanlarında olağanüstü görme gücü vardır. Bir türün görme keskinliği normal bir insandan 2.6 kat daha fazladır. Alaca doğanlar saatte 200 mil hızla (320 km / s) dalış yaparlar ve bu da onları dünyadaki en hızlı hareket eden yaratıklar haline getirir. Bir tür için en hızlı kaydedilen dalış hızı ise 390 km / s’dir.
Doğanların Beslenmeleri
Doğanlar yırtıcı kuşlardır ve bu nedenle inanılmaz avlanma yetenekleri vardır ve çevreleri için acımasız, baskın bir avcı oldukları bilinmektedir. Doğanlar avlarını gökyüzünden gelerek avlarlar ve inanılmaz görüşleriyle avlarını avlamak için havada süzülürler. Fareler, kurbağalar ve balıklar gibi her türlü küçük hayvanı avlarlar. Aynı zamanda havada küçük kuşları bile yakalarlar.
Bu kuş türü büyüklüğü, hızı ve uyanıklığı nedeniyle az miktarda doğal yırtıcı hayvana sahiptir. İnsanlar ve kurtlar, yeryüzünde doğanların temel avcıları olma eğilimindedirler ve kartallar ve hatta büyük baykuşların, havada daha küçük doğan türlerini (ve elbette genç ve deneyimsiz doğanlar) avladıkları bilinmektedir. Doğanların yumurtaları ve civcivleri yenilmeye karşı özellikle hassastır.
Doğanların Üstün Yetenekleri
Doğanlar, gökyüzündeki hayatta kalma şanslarını en üst düzeye çıkarmak için birçok şekilde adapte olmuşlardır. Bu kuşlar, daha çevik olmasını sağlayan kanatlara, çok uzaklardaki avlanmalarını görmelerini sağlayan inanılmaz derecede görme yeteneğine, aerodinamik bir vücut şekline sahiptir. Havada daha kolay kayabilir ve keskin sivri gagası, avını daha etkili şekilde avlamasına ve yemesine yardımcı olur.
Kanat açıklıkları 110 cm’ye kadar çıkabilmektedir. Yalnız yaşayan bu kuşlar siyah, gri, kahverengi, beyaz ve sarı renkte olurlar. Doğanlar için en tehlikeli avcılar insanlar, kartallar, baykuşlar ve kurtlardır. Doğanların en ayırt edici özellikleri ise keskin ve sivri gaga ile birlikte aerodinamik bir vücut şekli.
Doğanların Üremesi
Doğanlar, dağlar ve uçurumlar gibi yüksek zeminde ve uzun ağaçların tepelerinde yuva yaparlar. Böylece, savunmasız yumurtalar ve yavrular mümkün olan en güvenli yerde olurlar. Doğanlar yaklaşık bir yaşındayken üremeye başlar. Dişi doğanlar, doğurma başına ortalama 3 yumurta doğarlar ve yavruları, kendileri için yeterli büyüklükte ve güçlü olana kadar korurlar.
Bu kuş türü, genellikle yalnız kuşlardır ve sadece çiftleşmek için bir araya gelirler. Aynı yerde kaldığı bilinmesine rağmen birçok türünün, göçmen kuşlar olduğu ve yılda 24000 km’den fazla yolculuk yaptığı bilinmektedir.
Bazı Doğan Türleri
- Tilki kerkenezi
- Amur doğanı
- Seyşeller kerkenezi
- Boz kerkenez
- Kahverengi doğan
- Bıyıklı doğan
- Avustralya kerkenezi
- Ulu doğan
- Boz doğan
- İsli doğan
- Afrika doğanı
- Dickinson kerkenezi
- Ada doğanı
- Taita doğanı
- Laggar doğanı
- Kır doğanı
- Benekli kerkenez
- Küçük kerkenez
- Madagaskar kerkenezi
- Yeni Zelanda doğanı
- Kızıl enseli doğan
- Bayağı doğan
- Mauritius kerkenezi
- Yarasa doğanı
- Büyük kerkenez
- Akdoğan
- Doğu doğanı
- Amerikan kerkenezi
- Delice doğan
- Kara doğan
- Bayağı kerkenez
- Ala doğan
- Çizgili kerkenez
Doğanların Genel Özellikleri
Özellik (İngilizcesi) | Bilgi (İngilizcesi) |
Alem (Kingdom) | Hayvanlar alemi (Animalia) |
Şube (Phylum) | Kordalılar (Chordata) |
Sınıf (Class) | Kuş (Aves) |
Takım (Order) | Gündüz yırtıcı kuşları (Falconiformes) |
Aile (Family) | Doğangiller (Falconidae) |
Cins (Genus) | Falco (Falco) |