Sumatra Gergedanı

Sumatra Gergedanı Özellikleri (Özet)

Sumatra Gergedanı, bir memeli türü olup 45 yıla kadar yaşarlar ve 800 kg ağırlığa kadar çıkabilirler. Sumatra Gergedanlarının maksimum hızları ise 42 km/saat.

Sumatra Gergedanlarının Yaşamları

Sumatra Gergedanı (İngilizcesi Sumatran Rhinoceros), dünyada kalan son “tüylü” gergedanlardır. En küçük gergedan türü olan Sumatra gergedanı bugün nesli dünyada en tehlikede olan büyük memeli olabilir. Sumatra gergedanının, kürkle kaplı ve 8.000 yıl önce soyu tükenmiş olan Yünlü gergedanlara en yakın yaşayan olduğuna inanılıyor. Sumatra gergedanı, potansiyel olarak 30 kadar bireyin kaldığı, dünyada nesli en tehlikede olan büyük memeli olabilir. Gergedanlar arasında Sumatra bugün hayatta kalan en küçük türdür. Ortalama olarak, Sumatra gergedanların ağırlığı beyaz gergedanların ağırlığının sadece 1/4’ü kadardır!

Sumatra Gergedanı Görünümleri

Sumatra gergedanı, vücut uzunluğu 250 cm’den daha az olan 5 gergedan türünün en küçüğüdür. Omuzlarında yaklaşık 150 cm yüksekliğindedir. Tüm gergedan türlerinin en küçüğü olan Sumatra gergedanları 500-800 kg arasındadır. Gergedan türleri arasında eşsizdir, çünkü vücudunun büyük bir bölümünü kaplayabilen kırmızımsı bir saça sahiptir.

Sumatra gergedanları göreceli olarak zayıf görme yeteneğine sahip olup etraflarında olup bitenleri tespit etmek için işitme ve kokuya daha fazla güvenir. Sumatra gergedanlarının kulakları, sesleri tespit etmek için nispeten geniş bir dönme aralığına ve onları yırtıcıların varlığına karşı kolayca uyarmak için mükemmel bir koku duyusuna sahiptir.

Sumatra Gergedanı Boynuzları

Sumatra gergedanları, boynuzlarını savunma, gözdağı verme, kökleri kazma ve beslenme sırasında dalları kırma için kullanır. Sumatra gergedanlarının boynuzları keratin denilen bir maddeden yapılır ve bu nedenle çok güçlüdür. Sumatra gergedanının boynuzları eski tıpta kullanılmaktadır ve birçok Sumatra gergedanı onlar için yasadışı olarak avlanmıştır. Diğer Asya gergedan türlerinin aksine, Sumatra gergedanlarının Afrika kıtasında bulunan beyaz ve siyah gergedanlar gibi iki boynuzu vardır. Bununla birlikte, boynuzları genellikle bu türlerden çok daha küçüktür.

Şimdiye kadar kaydedilen en büyük Sumatra gergedan boynuzu 81 cm ölçülürken, boynuzları genellikle 25 cm’den daha azdır. Sumatra gergedanlarının ön boynuzu daha uzunken, arka boynuz genellikle 2,5 cm’den daha küçüktür.

Davranışları

Sumatra gergedanı yalnız bir hayvandır ve sadece diğer Sumatra gergedanlarıyla çiftleşir. Sumatra gergedanları, günlerinin uzun bir kısmını ayaklarını ve boynuzlarını derinleştirmek için çamurda geçirirler. Çamur katmanları sadece Sumatra gergedanının ısırıcı böceklerden korunmasına yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda cilt sıcaklığını da düzenler. Sumatra gergedanları, günlük olarak yeterli miktarda çamurlanmadan esaret altında tutuldular ve bunun sonucunda kronik cilt problemleri yaşadı. Sumatra gergedanı, topraklarını ve izlerini dışkı, idrar ve hatta kazıma ağaçları ile işaretleme konusunda da gayretlidir.

Yaşam Alanları

Sumatra gergedanları öncelikle ova yağmur ormanları, nehirleri bol olan uzun ot ve sazlık yatakları, büyük taşkın yatakları, çok çamurlu ıslak alanlar, bataklıklar ve sisli ormanlarda yaşarlar. Sumatra gergedanları bir zamanlar Hindistan’dan, güneydoğu Asya’ya ve Sumatra’ya kadar uzanıyordu, ancak bugün Sumatra gergedanları sadece Sumatra ve Borneo adalarında bulunuyor.

Beslenme

Sumatra gergedanı otçul bir hayvandır, yani tamamen bitki temelli bir diyetle beslenir. Sumatra gergedanları, boynuzlarını kullanarak yerden kazdıkları yapraklar, çiçekler, tomurcuklar, meyveler ve kökler için yoğun bitki örtülü alt tropikal ormanlara göz atarlar.

Kaç Sumatra Gergedanı Kaldı?

Bugün, Sumatra gergedanı dünya üzerindeki en tehlike altındaki büyük memeli olabilir. 1986’da IUCN, 425 ila 800 Sumatra gergedanı kaldığını tahmin ediyor. 2009 yılına gelindiğinde, Uluslararası Gergedan Vakfı nüfusunun 250 bireye kadar küçüldüğünü tahmin etti. Bugün, 80’den az Sumatra gergedanının kaldığını tahmin ediyorlar ve bu sayı dört parçalı milli parkta yaşayan 30 adetten düşük olabilir.

Sumatra gergedanlarının sayıları günümüzde habitat kaybı ve kaçak avlanma nedeniyle azalmaya devam ederken, türler uzun süredir yok olmanın eşiğinde. Current Biology tarafından yürütülen bir araştırma, yaklaşık 9.000 yıl önce büyük iklim değişikliklerinden sonra sadece 700 Sumatra gergedanının kaldığını ve o zamandan beri çoğalma mücadelesi verdiğini tahmin etti.

Avcıları

Büyük boyutu nedeniyle, Sumatra gergedanının vahşi doğada tek gerçek yırtıcısı, Sumatra gergedan buzağılarını ve zayıf bireyleri avlayacak kaplanlar gibi büyük vahşi kedilerdir. Sumatra kaplanları ada genelinde 500’den fazla değil ve yalıtılmış ceplere ayırmasıyla, bugün Sumatra gergedanlarıyla karşılaşmaları muhtemelen nadirdir. İnsanlar, boynuzları için Sumatra gergedanlarının en büyük tehdit unsurudur. Bu nedenle Sumatra gergedanları yok olmanın eşiğine gelmişlerdir.

Üreme

Dişi Sumatra gergedanları, bir yıldan uzun süren (yaklaşık 15-16 ay) bir gebelik döneminden sonra tek bir buzağı doğurur. Sumatra gergedanı buzağısı, en az 2 yaşında ve bağımsız olacak kadar büyük olana kadar annesiyle kalır. Esaret altında kalan en uzun Sumatra gergedanının 2020 itibariyle yaklaşık 35 yaş olduğu tahmin edilmektedir. Vahşi doğada Sumatra gergedanlarının yaklaşık 45 yaşına kadar yaşayabileceğine inanılmaktadır.

Hayvanat Bahçelerindeki Sumatra Gergedanları

1984 yılında Sumatra gergedanlarını yakalamak ve yetiştirmek için bir program başlatıldı. Ne yazık ki, üreme amacıyla yakalanan 46 bireyden sadece 5 tanesi bugün hala hayatta ve bugün sadece 4 buzağı doğdu ve hayatta kaldı. Batı yarımküredeki son Sumatra gergedanı – 8 yaşındaki Harapan – 2015 yılında Cincinnati Hayvanat Bahçesi’nden Endonezya’ya geri taşındı.

Sumatra Gergedanları Hakkında İlginç Gerçekler

• Sumatra gergedanı, yaklaşık 20 milyon yıl önce ortaya çıkan Dicerorhinini grubunun hayatta kalan son üyesidir!
• Yaklaşık 8.000 yıl önce soyu tükenmiş olan Yünlü gergedanlara göre en yakın yaşam olarak kabul edilir.
• Bir zamanlar anakara Asya’da yaşayan Kuzey Sumatra gergedanının 2007’den beri görülmediği görülüyor.
• 2019’da Sumatra gergedanının Malezya’da soyu tükenmiş olduğu ilan edildi.
• Endonezya Borneo’sunda 40 yıldan fazla bir süre geçmeden, Sumatra gergedanı yakalandı ve koruyucu ve üreme amacıyla taşındı.
• Gergedan türlerinin en büyüğü olan Beyaz gergedan, 3.600 kg ağırlığa kadar çıkabilir.
• Karşılaştırma olarak, Sumatra gergedanları 800 kg veya beyaz gergedanların ağırlığının sadece dörtte biri kadar ağırlığındadır!
• Bir zamanlar Hindistan’dan Malezya’ya dolaşan Kuzey Sumatra gergedanının daha büyük olduğuna inanılıyor, ancak soyu tükenmiş olduğuna inanıldığında, Endonezya’da hayatta kalan Sumatra gergedanlarının sadece daha küçük alt türleri bugün yaşıyor.

Sumatra Gergedanlarının Genel Özellikleri