Kirpi Özellikleri (Özet)
Kirpi, bir memeli türü olup 6 yıla kadar yaşarlar ve 2 kg ağırlığa kadar çıkabilirler. Kirpilerin maksimum hızları ise 19 km/saat.
Kirpi türü | Memeli |
Kirpiler ne yer | Böcekler, Solucanlar, Tohumlar (hepçil) |
Kirpiler kaç yıl yaşar | 3 yıl – 6 yıl |
Kirpiler kaç kilo | 1 kg – 2 kg |
Kirpilerin boyu | 16 cm – 35 cm |
Kirpilerin hızı | 19 km / saat |
Kirpiler nerede yaşar | Yoğun bitki örtüsü ve ormanlık alanlar |
Kirpi Neslinin Tükenme Olasılığı | Soyun Tükenme Tehlikesi Endişe Var (least concern) |
Kirpi Kelime Anlamı Nedir?
Kirpi kelimesinin Türk Dil Kurumu’na (TDK) göre şu anlam/anlamları vardır.
Kirpigillerden, uzunluğu 25-30 santimetre olan, sırtı dikenlerle kaplı memeli hayvan (Erinaceus europaeus).
Kirpilerin Yaşamları
Kirpi (İngilizcesi Hedgehog), dünyadaki en eski memelilerden biri olarak düşünülmekte olup yaklaşık 15 milyon yıl öncesine dayanmaktadır ve bu süre içinde çok az değiştiğine inanılmaktadır. Ağırlıklı olarak Avrupa, Asya ve Afrika’da bulunan küçük bir memelidir ve yapay olarak Yeni Zelanda’ya sunuldu. Genellikle yaklaşık 25 cm uzunluğundadır ve sırtları dikenlerle kaplıdır. Vücudunu bir topun içine kıvırarak da kendini koruyabilir. Böylece yalnızca sivri uçları yani dikenleri ortaya çıkar. Sadece dikenlerini açığa çıkaran bu yöntem kirpiyi avcılardan korur.
Kirpiler, doğal olarak böcek ve böceklerde ziyafet çeken gece memelisidir. Kirpiler kış aylarında kış uykusuna girene kadar yıl boyunca besleyerek insanların bahçelerinde kirpikleri evcilleştirdikleri bilinmektedir. Tüm dünyada 16 farklı kirpi türü olduğu düşünülse de tuhaf bir şekilde Avustralya’ya ve Kuzey Amerika’ya özgü hiçbir canlı türü yoktur.
Dikenleri
Kirpinin dikenleri, protein keratinden (insan saçı ve tırnaklarının üretildiği gibi) yapılmış içi boş kıllardır ve dikenlerin sivri uçlarının aksine kirpilerin dikenleri kolayca çıkarılamaz. Kirpiler, aşırı stres altındayken veya zayıfsa bir miktar dikenini bıraktığı bilinmektedir.
Avcılar
Kirpilerin bütün türleri, doğal çevrelerine biraz farklı tepki göstermeye başlamıştır. Kirpiler, genellikle dikenlerini açığa çıkarmak için kendilerini sıkı bir top haline getirmelerine rağmen çöl bölgelerinde yaşayan bazı kirpiler, avcılardan kaçabilmek için dikenlerini bırakırlar. Bu farklı ortamlarda farklı avcıların olmasının bir sonucudur. Örneğin, daha büyük orman kirpileri daha çok baykuşlar, kuşlar ve yaban gelinciği tarafından avlanırken daha açık alanlarda bulunan daha küçük kirpiler tilkiler, kurtlar ve gelincikler tarafından avlanır.
Kirpi Kış Uykusuna Yatar mı?
Kirpiler, soğuk kış aylarında kış uykusuna yatma ihtiyaçlarının olduğu iyi bilinmektedir ancak bu, dünyadaki her kirpi türü için geçerli değildir. Kirpiler, kış uykusuna yatacak olsun ya da olmasın bu durum, yaşadıkları iklime ve ne kadar yiyecek bulunduğuna bağlıdır.
Aralarında İletişim Kurma
Çoğu kirpiler, yüksek sesli vokal hayvanlardır ve birbirleriyle iletişim kurmak için homurdanma ve koklama yöntemlerini kullanırlar. Bazı kirpiler ise aynı zamanda yüksek sesle ciyaklayan sesler kullanarak birbirleriyle iletişim kurarlar.
Üreme
Daha büyük kirpi türleri yaklaşık 3 veya 4 yavru doğurur ancak daha küçük kirpi türleri biraz daha fazla yavrulamaya sahip olma eğilimindedir ve bu nedenle 5 ila 7 yavru doğurur. Yavru kirpiler ilk doğduğunda kör ve dikensiz doğarlar. Yavru kirpiklerin dikenleri derilerinin altında belli belirsiz görünse de anne tarafından iyice temizlendikten birkaç gün sonra deri boyunca büyürler.
Yaşam Süreleri
Daha büyük kirpiler, daha az avcıya sahip olması nedeniyle vahşi doğada daha küçük kirpilere göre daha uzun yaşama eğilimindedir. Büyük kirpi türlerinin yaş ortalaması 8 iken küçük kirpi türlerinin yaş ortalaması 5’dir. Her iki türün de, bir kafeste daha uzun yaşadığı bilinmektedir.
Kirpilerin Genel Özellikleri
Özellik (İngilizcesi) | Bilgi (İngilizcesi) |
Alem (Kingdom) | Hayvanlar alemi (Animalia) |
Şube (Phylum) | Kordalılar (Chordata) |
Sınıf (Class) | Memeliler (Mammalia) |
Aile (Family) | Kirpigiller (Erinaceidae) |