Deprem Dalgaları Ne Demektir?
Deprem dalgaları tek bir şekilde gerçekleşmiyor. Yani bir deprem olduğunda depremin farklı oluş türleri vardır. Bu farklılık ise meydana gelen dalgalardan kaynaklanmaktadır. Yani deprem olurken sarsıntılar enine, boyuna, dairesel v.b. şekilde olabiliyor. Deprem dalgalarına “SİSMİK DALGALAR” da denilmektedir. Bu da deprem dalgalarını gruplandırma ihtiyacı doğruyor.
Ama öncesinde depremin tanımını kısaca yapalım. Deprem, yer kabuğunun içinde gerçekleşen ani kaya kıvrılmaları ile açığa çıkan enerjinin, dalgalar halinde yayılması sonucu yeryüzünün sarsılması olayıdır. Zelzele olarak da isimlendirilen deprem bir doğal afettir ve sonuçları bir felaket olabilir.
İLGİLİ YAZI: Deprem Nedir? Deprem Ne Demektir?
Deprem Dalgaları Çeşitleri Nelerdir?
Deprem dalgaları 2 çeşittir. Bunlar:
- 1) Cisim Dalgaları
- 1-1) P Dalgalar (boyuna dalgalar)
- 1-2) S Dalgalar (enine dalgalar)
- 2) Yüzey Dalgaları
- 2-1) Rayleigh Dalgaları
- 2-2) Love Dalgaları
1) Cisim Dalgaları Nedir?
Yer kabuğunun iç kısımlarındaki odak bölgesinden her yöne yayılan dalgalara denir.
İLGİLİ YAZI: Depremden Korunmanın Yolları Nelerdir?
1-1) P Dalgalar (boyuna dalgalar)
Deprem odağından çevreye yayılan boyuna dalgalardır. Sismografa ilk ulaşan ilk deprem dalgası olması, yer kabuğunun yapısına göre hızı 1.5 km/s ile 8 km/s arasında olması, yıkım etkileri düşük olması, katı/sıvı/gaz ortamlarında yayılması P dalgaların özelliklerindendir.
1-2) S Dalgalar (enine dalgalar)
Deprem odağından çevreye yayılan enine dalgalardır. Kayıtlara ikinci ulaşan dalgalar olması, hızı yaklaşık 1 km/s ile 6.4 km/s arasında olması, sadece katı kütlelerde hareket etmesi S dalgaların özelliklerindendir.
2) Yüzey Dalgaları
Odağa en yakın bölgeden yayılan dalgalara denir. Diğer deprem dalgaları içinde en yavaş ilerleyen dalgadır ve yer yüzeyi boyunca ilerler. Sismografa P dalgası ve S dalgasından sonra ulaşır. Yüzey dalgasında yer yüzeyi hareket ettiği için etkisi çok daha büyüktür.
İLGİLİ YAZI: Depremden Önce, Sonra ve Deprem Sırasında Alınacak Önlemler
2-1) Rayleigh Dalgaları
Tıpkı okyanus üzerinde ilerleyen su dalgası gibi yeryüzünde ilerleyen deprem dalgasıdır. Deprem esnasında hissedilen sarsıntıların çoğu Rayleigh deprem dalgasıdır.
2-2) Love Dalgaları
Yeryüzeyini yatay düzlemde hareket ettiren dalgadır. En hızlı yüzey dalgası olup yeryüzünde yarılmalara neden olur.
Sorularınızı yorun bölümünden veya Soru-Cevap bölümünden sorabilirsiniz.