Himalaya Dağları Nerededir? Himalaya Dağlarının Oluşumu, Yüksekliği, Özellikleri ve Himalaya Dağına Çıkan Dağcılar

Himalaya Dağları dünyanın neresindedir, Himalaya Dağlarının bulunduğu ülke hangisidir, Himalaya Dağları nasıl oluşmuştur, Himalaya Dağlarının özellikleri nelerdir, Himalaya Dağlarının yüksekliği ne kadardır kaç km dir, Himalaya Dağlarına çıkan dağcılar kimlerdir, Himalaya Dağları gibi yüksek benzer dağlar hangileridir.

Himalaya Dağları

Himalaya Dağları, dünyanın en büyük ve en yüksek sıradağlarıdır. Asya’nın orta güney kısmında, doğu batı doğrultusunda uzanır. Dünyanın en yüksek zirvesi Everest’i (8848 m.) içine alır. Everest Tepesi, Nepal ile Tibet (Çin) sınırında yer alır. Everest tepesi Nepal’in sınırları içersindedir. Himalayalar, levha tektoniği kuramına göre, iki kıtasal levhanın yani Hindistan levhası ve Asya levhasının çarpışması sonucu oluşmuştur ve bu oluşum halen devam etmektedir.

Pakistan, Hindistan, Çin, Nepal ve Butan’ dan geçen 2400 km uzunluğundaki Himalaya dağ zincirinin buzulları, Asya’ nın 9 büyük nehrini besliyor. 1,3 milyar insan, bu su yollarına bağımlı olarak yaşıyor. Verilere göre ise Himalayalarda sıcaklıklar, son 30 yıl içinde on yılda bir 0,06 ile 0,15 derece artmakta ve sıcaklıkların artmaya devam etmesi halinde 50 yıla kadar buzul ve karların tamamen erimesi bekleniyor.

Himalayalar Nasıl Oluştu

Geç Prekambriyan ve Paleozoik dönemleri boyunca, Avrasya kıtasından Eski Tetis Okyanusu’yla ayrılan Hindistan alt kıtası, Gondwana kıtasının bir parçasıydı. Erken Karbonifer döneminde, Gondwana üzerine kıtasal riftleşme süreci başladı ve Erken Permiyan Dönemi’nde Yeni Tetis Okyanusu’nu oluşturdu. Böylelikle bugünün İran, Afganistan ve Tibet bölgelerinin bir kısmını oluşturan kıta parçaları Gondwana’dan ayrılarak kuzeye doğru sürüklendi. Daha sonra Norian (210 Ma) Dönemi’nde başlayan bir başka riftleşme süreci, Gondwana kıtasını ikiye ayırdı. Hindstan, Avustralya ve Antarktika ile birlikte Doğu Gondwana’yı oluştururken, Doğu ve Batı Gondwana’nın birbirinden arada okyanus kabuğunun oluşmasıyla ayrılması daha sonra gerçekleşti (160-155 Ma). Erken Kretase döneminde, Hindistan levhası Avustralya ve Anarktika’dan ayrıldı ve Güney Hint Okyanusu oluşmaya başladı (130-125 Ma).

Daha sonra Hindistan, Avrasya kıtası ile arasındaki okyanus kabuğu tüketilene kadar hızla kuzeye doğru sürüklenmeye başladı (84 Ma). Yaklaşık 6000 km yol katettikten sonra, okyanus kabuğu tüketilince bu sefer kıtasal kabuklar karşı karşıya geldi. Okyanus kabuğu, kıtasal kabuğa göre daha ince ve yoğun olduğundan, kıtasal kabuğun altına görece daha kolay batar. Ancak, kıtasal kabuklar karşılaştığında, bu kabuklar hemen hemen aynı kalınlıkta ve yoğunlukta olduğundan birbirlerinin altına kolayca batmazlar ve deformasyon meydana gelir. Hindistan ve Avrasya kıtalarının birbirlerine göre hızlarının 55 Ma civarında çok hızlıdan (18-19.5 cm/yıl) hızlıya (4.5 cm/yıl) düşmesinden, kıtasal kabukların bu zaman diliminde karşılaştıkları düşünülmekte. Yapılan ölçümler, tüm bu süreç boyunca Hindistan’ın kıtasal kabuğunda 2500 km kısalma olduğunu gösteriyor.

Bu kısalmayı açıklamak için çeşitli model mekanizmalar öneriliyor. Birincisi, Hindistan kıtasal kabuğunun kısmen de olsa Tibet’in altına batmış olabileceği yönünde. İkinci modele göre (Molnar & Tapponnier 1975), Hindistan çarpışma esnasında Avrasya kıtasını oluşturan kıtasal parçaları hareketlendirmiş ve bunların yanal olarak yolundan çekilmesini sağlayarak kendine yer açmış olabilir. Diğer bir modele göreyse (Dewey, Cande & Pitman 1989), çarpışmanın etkisiyle Hindistan’ın kıtasal kenarında oluşan bindirme faylar ve katlanmalar ile Tibet kabuğunun deformasyonunun, bu kısalmanın bir kısmını karşılamıştır.

Kıtasal kabuktaki bu büyük miktarda kısalmada bu üç mekanizma da rol oynamış olmakla birlikte, Himalayaların yükselmesi, son mekanizmaya bağlıdır.

Önemli Himalaya Dağcıları

• Nasuh Mahruki Everest’e çıkan ilk Türk’tür.
• George Mallory (1886–1924) Everest Dağına ilk çıkış denemesi; Kuzey yüzünde öldü.
• Noel baba (1890–1987) İngiliz. İlk tırmanış, 1936, Nanda Devi(Hindistan’daki en yüksek ikinci dağ ), En yüksek doruk noktasında 1950 metreye kadar kaldı.
• Bill Tilman (1898–1977) İngiliz. Nanda Devi’ye ilk tırmanış denemesi 1936.1934 ‘de, ilk kişi Nanda Devi mabedi içine girmeyi denedi.
• Eric Shipton (1907–1977) İngiliz.Bill Tillman ile, Nanda Devi mabedine ilk nüfus eden .Khumbu Glacier üzerindeki Everest’e giden yolu keşfetti.
• John Hunt (1910–1998) İngiliz. Everest Dağı seferinin lideri,1953.
• Tenzing Norgay (1914–1986) Nepalli Sherpa dağcı. Edmund Hillary’nin yanı sıra Everest’teki ilk dağcı .
• Maurice Herzog (doğum. 1919) Sekizbinlik zirvelerden biri olan Annapurna ya 1950 de tırmanan ilk kişi.Soğuk yakması dolayısıyla bütün ayak parmaklarını ve el parmaklarının çoğunu kaybetti.Tepeye 1970 yılına kadar tekrar tırmanılmadı.
• Sir Edmund Hillary (doğum 1919)Yeni Zelandalı dağcı ve kaşif, Tenzig Norgay’la ile birlikte Everest’e çıkan ilk kişi.
• Tom Bourdillon (1924–1956)İngiliz Everest keşif heyetinin 1951,1952 ve 1953 deki üyesi, Edmund Hillary ve Tenzing Norgay fethetmeden 3 gün önce Everest in zirvesine 300 fit yaklaştı.
• Hermann Buhl (1924–1957) Nanga Parbat a ilk tırmanış denemesi 1953 (Yalnız ve oksijensiz tamamlamıştır).Broad Peak e ilk tırmanış denemesi.Chogolisadan düşüp öldü.Cesedi bulunamadı.
• Willi Unsoeld (1926–1979) Birleşik Devletler.Everest’e ilk denemesi batı yüzünden, 1963. Kızı Nanda Devi Unsoeld 1976 da Nanda Devi nin keşif seferinde öldü.Mount Ranier’de çığ düşmesi sonucu öldü, 1979.
• Chris Bonington (doğum. 1934) Annapurna’a ilk tırmanış denemesi (Güney yüzü), Everest’e dört tırmanış denemesi.
• Nawang Gombu (doğum. 1936) Hintli dağcı.Everest’e iki defa tırmanan ilk dağcı : 1963 ve 1965.
• Jim Whittaker (doğum. 1936) Birleşik Devletler. Zirveye tırmanan ilk Amerikalı.
• Reinhold Messenger (doğum 1944) İtalyan dağcı.Sekizbinlik’lerin bütün ondördüne tırmanan ilk insan.
• Jerzy Kukuczka (1948–1989) Polonyalı dağcı. 10 yeni rota belirleyerek 14 sekizbinliğin hepsine diğerlerinden daha hızlı tırmanmıştır.
• Nazir Sabri Pakistanlı dağcı. Tek denemede 2 sekizbinliği(Broad Peak ve Gasherbrum II) ilk tırmanan kişi.
• Jaime Viñals Everest Dağı’na tırmanan ilk Orta Amerikalı kişi.
  
• Casey Mackins İngiliz Dağcı.Everest’e 1984 de Tibet’ten yeni bir rotadan oksijensiz tırmandı.Daha sonra 1990 da ünlü denizden zirveye keşfinde Nepal den tırmanmıştır.Everest’e deniz seviyesinden başlayarak (Bengal Körfezi) tırmanan ilk kişidir.

Dünyadaki Diğer Önemli Dağlar