Asit Yağmuru Nedir?
Asidik kimyasallar yağmur, sis, çiy, kar veya kuru parçacıklar şeklinde yeryüzüne düşerse bu olaya ASİT YAĞMURU denir. Eğer atmosferdeki kükürtdioksit, azotdioksit ve karbondioksit kimyasal dönüşümlerden sonra bulutlara ulaşırsa burada su damlacıkları tarafından emilir ve bu kükürtdioksit, azotdioksit ve karbondioksit yüklü su damlacıkları yeryüzüne düştüğünde asit yağmuru gerçekleşmiş olur. Asit yağmurlarına neden olan en önemli gaz kükürtdioksittir.
Tipik yağmurun PH değeri 5.6 civarındadır. Eğer yağan yağmurun PH değeri 5.6’nın altında olursa asit yağmuru olarak kabul edilir. Ama yeryüzünde bulunan doğal asit kaynaklarının varlığı PH değerini 5.0’a kadar düşürebildiği için PH, 5.0’ın altını görünce asit yağmuru olduğu kesin kabul edilir.
Asit Yağmurunu İnsanlar Ne Zaman Fark Etti?
Asit yağmurları endüstri döneminin başlaması ile ortaya çıktı diyebiliriz. Özellikle Rusya, Çin ve Doğru Avrupa‘da elektrik ve ısı üretmek için kullanılan yoğun kükürt asit yağmurlarına neden oldu. Üstelik yeryüzündeki kirliliği yok etmek için yüksek bacalar yapılması bu kükürtün doğrudan bulutlara taşınmasına ve durumu daha da kötüleştirmesine sebep oldu. Sadece Çin, Rusya ve Doğru Avrupa değil rüzgarın bu bölgelerdeki bulutları taşıdıkları yerlerde de asit yağmurları görüldü.
1852 yılında Robert Angus Smith isimli İskoç kimyager ilk defa hava kirliliği ile asit yağmuru arasındaki farkı gören insandır. Asit yağmurları ilk olarak 1894 yılında keşfedildi ama 1960 yılına kadar hiçbir şey yapılmadı. 1960 yılından sonra ölü göllerde araştırma yapan Hollandalı bilim adamı Harold Harvey oldu. Sonrasında Adirondack Konsülü Acid Rain: A Continuing National Tragedy (Asit yağmurları: Süregiden Bir Ulusal Trajedi) isimli bir rapor yayınladılar ve konuya dikkat çekmeye çalıştılar.
Asit Yağmurlarına Neden Olan Faktörler Nelerdlr?
1 – Şüphesiz ilk olarak atmosfere bırakılan gazlardır. Bu gazların en önemlisi ise kükürtdioksit gazıdır.
2 – Bir diğer neden ise doğal kaynaklardır. Bu kaynakların en önemlisi ise yanardağlardır.
3 – Yanardağların yanı sıra karada, bataklıklarda ve okyanuslarda yaşayan bazı canlılar da atmosfere asit yağmuruna neden olan gazlar bırakırlar.
4 – Belki de en önemli faktör ise insan. İnsanların yaptıkları fabrikalar, motorlu araçlar, eşyalar v.b. nedeniyle atmosfere sürekli gaz bırakılmakta. Bu gazlar ise yere düşmeden kilometrelerce taşınabilirler. Ama asit yağmurlarına neden olan en önemlisi ise şüphesiz parfüm ve deodorantlardır.
İLGİLİ YAZI: Asit Yağmuru Nedir? Asit Yağmurları Nasıl Oluşur?
Asit Yağmuru Yağarsa Ne Olur? İnsanlara Zararları Nelerdir?
Eğer bir yerde asit yağmuru yağarsa bölgeye birçok zarar verir. Örneğin akarsuları zehirler, yüksek yerlerdeki ormanlar zarar görür. Ayrıca asit yağmurları tarım alanlarına zarar verir ve buradan insanlar ve diğer canlılarda etkilenir. Eğer bu tarım ürünleri tüketilirse insan vücudunda asit birikmiş olur.
Biriken asit deriye, gözlere ve solunum sistemine direkt etki eder. PH değeri 40.’ın altındaki asit yağmurları gözlerde tahriş ve kızarıklıklara neden olur. Asit yağmuru sonucu oluşan küçük parçacıklar, hava yolu ile vücuda girerse doğrudan akciğerlere ulaşır ve zarar verir. Son olarak asit yağmurları heykel ve büst gibi doğal taşlara da zarar vermektedir.
Asit Yağmurlarına Karşı Hangi Önlemler Alınmalı?
Bu konuda az ok bilinçli olan herkes ilk olarak motorlu araçların atmosfere bıraktıkları gazların azaltılmalı, özellikle ağaçlar ekilmeli ve mevcut ağaçlar kesilmemeli v.b. önlemler söylerler. Bunların yanı sıra bina ve fabrika bacalarına filtreler takılmalı, doğaya zarar vermeyen enerji kaynakları tercih edilmeli. Bu konuda detaylı bilgi verdiğimiz yazımıza aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
İLGİLİ YAZI: Asit Yağmurlarının Zararları ve Alınabilecek Önlemler Nelerdir?
Sorularınızı ve düşüncelerinizi yorum bölümünden bizlere ulaştırabilirsiniz.