Jale İnan Künyesi
- Tam Adı: Jale İnan
- Doğum Tarihi ve Yeri: 1 Şubat 1914 – İstanbul
- Ölüm Tarihi ve Yeri: 27 Şubat 2001 – İstanbul
- Babasının Adı: Aziz Ogan
- Annesinin Adı: Mesture
- Mesleği: Arkeolog
Jale İnan Hayatı
1 Şubat 1914 tarihinde dünyaya gelen Jale İnan’ın annesi Mesture, babası ise Aziz Ogan’dır. Babası ilk Türk arkeologlarından idi. Jale İnan’da bu yolda ilerledi ve ilk Türk kadın arkeolog oldu. Özellikle Antalya’nın Perge ve Side antik kentlerinde kazılar yapmış ve ekibi ile beraber önemli eserler çıkarmıştır.Ayrıca çıkardığı bu eserleri Antalya’daki ve Side’deki müzelerde sergilenmesini sağlamıştır. Aynı zamanda tarihi eser kaçakçılığına karşı kurtarma kazıları gerçekleştirmiştir.
Jale İnan, bir bilim adamı olan Mustafa İnan’ın da eşidir. Liseyi Erenköy Kız Lisesinde okudu. Genç yaşında babasının arkeoloji gezilerine katıldığı için genç yaşta bu meslek ile tanıştı. 1934 yılında Almanya’ya giden Jale İnan 1935-1943 yılları arasında bu alanda lisans ve doktora eğitimini yaptı. Hemde Berlin ve Münih’te. 1943 yılıdan ülkeye dönen Jale İnan, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eski Çağ Kürsüsü’nde Prof. Dr. Clemens Emn Bosch’un asistanı olarak atandı ve 1944 yılında Mustafa İnan ile evlendi. Son yıllarını Parkinson hastalığı ile mücadele ederek geçirdi. 2001 yılında hayatını kaybetti. Cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.
Jale İnan Kazı Çalışmaları
1946 yılında İstanbul Üniversitesi Klasik Arkeoloji Kürsüsü’nün kurulması çalışmalarına katıldı ve bu kürsünün ilk asistanı olup Prof. Dr. Arif Müfid Mansel’in asistanlığını yapmaya başladı. Aynı yıl Arif Müfid Mansel’le birlikte Türk Tarih Kurumu adına Antalya’da Side antik kenti kazısına, ertesi yıl Perge antik kenti kazısına başladı. 1953 yılında doçent, 1963 yılında profesör oldu. Mansel’in ardından 1974-1980 yılları arasında Side, 1975-1987 yılları arasında Perge kazılarına başkanlık etti. Kazıları sırasında Side Roma Hamamı’nın Side Müzesi’ne dönüşmesi için emek verdi. 1975 yılında Klasik Arkeoloji Kürsüsü’nün Başkanı oldu ve bu görevini 1983 yılında emekli oluncaya kadar sürdürdü.
Jale İnan, Side ve Perge’deki kazıların dışında 1970 – 1972 yılları arasında Kremna (Bucak, Burdur) ve 1972 – 1979 yılları arasında Pampfilya Seleukeiası (Manavgat, Antalya) antik kentlerinde kurtarma kazıları gerçekleştirdi.
Antik dönem heykeltıraşlık sanatı üzerine çok önemli eserler verdi. Yayınladığı kitaplar Anadolu’nun Roma ve Erken Bizans dönemi portreciliği konusundaki çok önemli başvuru eserleri arasına girdi. 1991 yılında Side’deki Apollon Tapınağı kazısı ve onarımı için emek harcadı; 1992-1993’te Perge tiyatro kazılarını gerçekleştirdi. 1995 yılında Türkiye Bilimler Akademisi’nin şeref üyesi oldu.
Jale İnan ve Yorgun Herkül Heykeli
Jale İnan, 1980 yılında Perge’de ekibiyle birlikte belden yukarısı olmayan bir Herakles heykeli bulmuştur. “Yorgun Herkül” olarak bilinen heykelin belden aşağısı Antalya Müzesi’nde sergilenirken üst bölümü yıllarca bulunamadı. 1990’da gazeteci Özgen Acar yayınladığı bir haberde kayıp parçanın ABD’de olduğunu duyurdu. Tarihi eser koleksiyoncusu Shelby White ve Leon Levy çifti ile Boston Güzel Sanatlar Müzesi tarafından 1981’de yarı yarıya satın alınan parçanın Antalya’da sergilenen heykelin üst kısmı olduğu, 1970’lerde Türkiye’den kaçırıldığı iddia ediliyordu. Jale İnan Boston Güzel Sanatlar Müzesi’ndeki parça ile Antalya müzesindeki parçanın birbirine ait olduğunu 1990 yılında kanıtlamıştır. M.S. 2. yüzyıla tarihlenen Yorgun Herkül heykelinin üst kısmı, 2011’de Türkiye’ye getirildi.